بررسی اثر تاریخ کاشت و رقم بر جمعیت و خسارت سوسک‌ کک مانند Psylliodes persicusدر مزارع کلزای خوزستان

Abstract

یکی از عوامل محدود کننده کشت کلزا در خوزستان، سوسک کک مانندی (<em>Psylliodes persicus</em>) است که حشرات بالغ آن به گیاهچه‌‌های کلزا حمله می‌کنند. در حال حاضر، از مبارزه شیمیایی جهت کنترل خسارت سوسک‌های کک مانند در سطح وسیعی از مزارع کلزا استفاده می‌شود ولی روش‌هایی مانند تغییر در تاریخ کاشت و استفاده از ارقام مقاوم می‌تواند ‌مؤثر باشد. بر همین اساس آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تاریخ کاشت (15، 30 آبان و 15 آذر) به عنوان عامل اصلی و 4 رقم (‌ هایولای 401 و 308، اپشن و PF) به عنوان عامل فرعی با 4 تکرار در دو قطعه سم پاشی شده و نشده در سال‌های 83-1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. تغییرات جمعیت، تراکم حشره در واحد سطح، درصد بوته‌‌های خسارت دیده و شدت خسارت وارده به گیاهچه‌‌های کلزا تعیین و در پایان هر فصل، محصول پلات‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج مقایسه میانگین دو ساله اثر متقابل سه عامل سال، تاریخ کاشت و رقم نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (2053 کیلوگرم در هکتار) مربوط به رقم‌ هایولای 308 در تاریخ کاشت 15 آبان در سال 82 با حداقل تعداد کک، درصد و شدت خسارت می‌باشد. حداقل عملکرد دانه (1042 کیلوگرم در هکتار) در سال 82، در رقم PF و تاریخ کاشت 15 آذر با حداکثر تعداد کک، درصد و شدت خسارت بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد با تأخیر در تاریخ کاشت کلزا، کاهش عملکرد، افزایش تعداد کک، درصد و شدت خسارت کک را به دنبال خواهد داشت و این روند در ارقام دیررس (اپشن و PF) نسبت به ارقام زودرس (هایولای 401 و 308) بیشتر بود.