ارزیابی وضعیت آبهای زیرزمینی دشت مهران و عوامل تاثیرگذار برکمیت این منابع

Abstract

با افزایش روزافزون جمعیت، برداشت بی‌رویه از این منابع بیشتر شده و این ذخایر طبیعی با تهدید جدی مواجه شده‌اند. از این‌رو هدف از این مطالعه بررسی وضعیت آب­های زیرزمینی و عوامل مؤثر برکمیت منابع دشت مهران می­باشد. بدین منظور از آمار 23 حلقه چاه پیزومتری واقع در آبخوان دشت مهران در طی سال­های آبی 1393-1373 استفاده شد و هیدروگراف آب زیرزمینی برای دشت ترسیم گردید. به‌منظور بررسی ارتباط بین کاربری اراضی و آب زیرزمینی، تغییرات نقشه کاربری اراضی در طی سه دوره زمانی 1368، 1381 و 1394 با استفاده از تصاویر ماهواره­ای TM و ⁺ETM ماهواره لندست در منطقه مهران تهیه گردید. برای طبقه­بندی تصاویر از روش طبقه­بندی نظارت‌شده و روش حداکثر احتمال استفاده شد. نتایج نشان داد که در طول دوره به وسعت اراضی کشاورزی، مناطق مسکونی، مراتع خیلی فقیر و اراضی بایر افزوده‌شده و در مقابل از وسعت مراتع فقیر کاسته شده است. نتایج نشان­دهنده افت تراز آب زیرزمینی به میزان 9/16 متر در طول دوره و ارتباط مستقیم افت تراز آب و افزایش مناطق مسکونی و اراضی کشاورزی است؛ بنابراین افزایش کاربری کشاورزی و به طبع آن افزایش چاه‌های بهره‌برداری، موجب برداشت بی­رویه و افت آب زیرزمینی در این دشت شده است. در ضمن عامل دیگر در کاهش تراز آب زیرزمینی در آبخوان منطقه روند تغییرات بارش در منطقه است.