اثر ترکیبات مختلف تنظیم کننده‌های رشد بر روی کالوس‌زایی "به" (Cydonia oblonga Mill.)

Abstract

گیاه "بِه" به‌عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است. ریزازدیادی درون شیشه‌ای و القای کالوس از ریزنمونه‌های مختلف این گیاه از مراحل مهم و حساس می‌باشد. در مطالعه حاضر قابلیت کالوس‌زایی و باززا شدن مستقیم در محیط کالوس‌زایی در ریزنمونه و ترکیب‌های مختلف تنظیم کننده‌های رشد مورد ارزیابی قرار گرفتند. از قسمت‌‌های برگ، ساقه، مریستم، دم‌برگ و کالوس جوانه روی ساقه چوبی گیاه "بِه" ریزنمونه تهیه شد و جهت ایجاد کالوس‌زایی از محیط کشت MS شامل سه سطح 1، 2 و 4 میلی‌گرم در لیتر هورمون 2,4-D و 1/0، 2/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر هورمون BAP استفاده گردید، که هر کدام از تنظیم کننده‌های رشد به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بر روی محیط کشت MS مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین اندازه کالوس‌ها در واکشت اول متعلق به ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) در غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به اندازه 5/19 میلی‌متر و در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر BAP در ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) به اندازه 5/27 میلی‌متر بود. همچنین بیشترین وزن کالوس‌ها در واکشت دوم متعلق به ریزنمونه مریستم در غلظت 1/0 میلی‌گرم در لیتر BAP به اندازه 32 میلی‌متر و در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به اندازه 23 میلی‌متر متعلق به ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) بود. باززایی مستقیم در ریزنمونه‌های مریستم، ساقه و برگ مشاهده شد.