کاربرد برخی از روش‌های تشخیص و تعیین مراحل رسیدگی جنسی در ماهیان خاویاری

Abstract

<strong>چکیده</strong> به‌کارگیری روش‌های مختلفی برای تشخیص جنسیت ماهیان خاویاری ضروری به‌نظر می‌رسد. در این پژوهش، 206 قطعه از 4 گونه تاس‌ماهیان شامل 30 قطعه تاس‌ماهی ایرانی، 40 قطعه تاس‌ماهی شیپ، 121 قطعه فیل‌ماهی و 15 قطعه ازون‌برون که در محدوده سنی بین 7-2 سال قرار داشتند، با استفاده از روش‌های بیوپسی، لاپاراسکوپی و سوک‌زنی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بیوپسی و بافت‌شناسی نشان داد که در تاس‌ماهی ایرانی پرورشی، 16 عدد ماده و 14 عدد از آن‌ها نر و در فیل‌ماهی پرورشی، 31 عدد ماده و 29 عدد نر بودند. براساس نتایج لاپاراسکوپی، از تاس‌ماهی شیپ پرورشی، 17 عدد ماده، 15 عدد نر و 8 عدد غیرقابل تشخیص، و از فیل‌ماهی پرورشی 29 عدد ماده، 23 عدد نر و 9 عدد غیرقابل تشخیص بودند. در روش سوک‌زنی، از 15 ازون‌برون پرورشی، 5 عدد ماده و 3 عدد نر و مابقی آن‌ها قابل تشخیص نبودند. برای تعیین مراحل تکامل غدد جنسی در ماهیان خاویاری، روش لاپاراسکوپی به‌علت نیمه‌تهاجمی بودن و با القاء حداقل استرس به ماهی، یک روش کارآمد برای شناسایی جنس نر و ماده در سنین 5/2 سال به بالا می‌باشد. ولی برای 5/2 سال به پایین، روش بیوپسی به‌منظور انجام بافت‌شناسی هر چند روشی تهاجمی است ولی مطمئن‌ترین روش در شناسایی جنسیت و روش سوک‌زنی برای ماهیانی که در مرحله بلوغ جنسی قرار دارند، برای اهداف هورمون‌تراپی مناسب می‌باشد.