مطالعه تأثیر آبیاری با فاضلاب‌های شهری بر غلظت فلزهای سنگین در خاک‌های سطحی جنوب شهر هرسین، کرمانشاه

Abstract

آلودگی خاک به فلزهای سنگین به عنوان یکی از مهم‌ترین معضلات محیط زیستی عصر حاضر به‌شمار می‌آید. نقش فاضلاب‌های شهری در بین منابع ورود فلزهای سنگین در بروز این نوع از آلودگی برجسته می‌باشد. در کار حاضر آلودگی خاک به فلزهای سنگین در زمین‌های آبیاری‌شده با فاضلاب در هرسین- کرمانشاه بررسی شده است. بدین منظور 37 نمونه خاک از دو عمق صفر تا 20 و 20 تا 40 سانتی‌متری از خاک‌های سطحی جنوب شهر هرسین جمع‌آوری شد. از این تعداد 15ایستگاه نمونه‌برداری در زمین‌های آبیاری‌شده با فاضلاب و 22 ایستگاه دیگر در زمین‌های آبیاری نشده با فاضلاب قرار دارند. همچنین نوع بافت خاک، درصد اجزای شن، سیلت و رس به روش هیدرومتری تعیین گردید. میزان کل فلز‌های سنگین کروم، منگنز، آهن، کبالت، مس، روی، کادمیم، سرب و آرسنیک با استفاده از دستگاه پلاسمای جفت شده القایی- اسپکتروسکوپی نشر نوری اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که مقدار کل فلزهای سنگین مورد مطالعه در خاک در دو عمق‌ نمونه‌برداری اختلاف معنی‌داری دارد. هم‌چنین مشخص گردید آبیاری با فاضلاب بر ویژگی‌های خاک، مقدار کل فلزهای سنگین تاثیر داشته است. بر اساس تحلیل‌های آماری دو عامل آبیاری با فاضلاب و زمین شیمی منطقه به عنوان عامل‌های موثر بر افزایش مقدار فلزهای سنگین تشخیص داده شدند.