توزیع تعرق و کمبود فشار بخار در گلخانه ی تجاری

Abstract

بخش کشاورزی عمده‌ترین مصرف کننده آب در ایران است. محدودیت منابع آب منجر به استفاده از فناوری‌های جدید از جمله کشت گلخانه‌ای برای بهره‌برداری بهینه از این منابع شده است. در کشت گلخانه‌ای مدیریت شرایط اقلیمی بسیار مهم است. با هدف بررسی شرایط اقلیمی و توزیع مکانی و زمانی رطوبت (کمبود فشار بخار) و تعرق، مطالعه‌ای در گلخانه‌ای تجاری با مدیریت بهره‌بردار و وسعت 4333 مترمربع با 4 اندازه‌گیری 24 ساعته در فصل‌های سرد و گرم سال انجام شد. با توجه به مرحله رشد محصول (ارتفاع و حجم پوشش گیاهی) بین 21 تا 33 دیتالاگر دما و رطوبت نسبی داخل گلخانه را در دو ارتفاع در سطح افقی ثبت می‌کردند. بررسی توزیع کمبود فشار بخار با توجه به معیارهای موجود نشان داد با وجود مطلوب بودن دامنه میانگین کمبود فشار بخار، توزیع آن‌ در ساعات مختلف شبانه روز و در سطح گلخانه می‌تواند بسیار متغیر باشد و دامنه‌ای از شرایط نامطلوب تا مطلوب را داشته باشد. توزیع تعرق نیز تقریباً منطبق بر توزیع کمبود فشار بخار در گلخانه بود. درصد تفاوت حداکثر و حداقل تعرق تغییرات مجموع تعرق روزانه در سطح گلخانه در اندازه‌گیری‌های زمستان در سطح گلخانه 21 تا 46 و در بهار 28 درصد بود. در نتیجه بیان وضعیت اقلیمی گلخانه تنها با استفاده از میانگین پارامترهای اقلیمی بدون در نظر گرفتن توزیع مکانی (در سطح گلخانه) و زمانی (شبانه روز) آن‌ها می‌تواند سبب بروز خطا در تنظیم شرایط اقلیمی گلخانه شود. هم‌چنین شناخت تفاوت‌های مقدار و توزیع تعرق می‌تواند در بهینه کردن برنامه آبیاری با هدف افزایش کارایی و کاهش مصرف آب استفاده شود.