ارزیابی فضایی آسیب پذیری بخش کشاورزی نسبت به خشکسالی -مطالعه موردی چهارمحال و بختیاری

Abstract

اغلب روش‌های مورد استفاده برای سنجش آسیب‌پذیری بخش کشاورزی نسبت به خشکسالی، یا از نظرات کارشناسان مختلف استفاده ننموده‌‌اند و به تفاوت‌های محیطی و اقلیمی مناطق توجه نکرده‌اند و یا به تمامی شاخص‌های به‌کار رفته در مدل‌ها وزن یکسان داده‌اند. پرسش آن است چگونه می‌توان با بهره‌گیری از نظر کارشناسان حوزه‌های مختلف، میزان آسیب‌پذیری را ارزیابی نمود؟ در این مقاله از مدل بهاتاچاریا و داس برای ارزیابی استفاده شد و از 16 نفر از نخبگان خواسته شد تا به کمک روش تحلیل سلسله مراتبی، وزن شاخص‌های مورد استفاده در مدل را تعیین کنند. سپس با توجه به وزن‌های تعیین شده، نقشه پهنه‌بندی آسیب‌پذیری تهیه شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که تفاوتی 5/3 برابری بین در معرض بودن پهنه‌های مختلف وجود دارد. همچنین تفاوتی 7/3 برابری در پهنه‌هایی که بیشترین حساسیت را دارند نسبت به پهنه‌هایی که کمترین حساسیت را دارند مشاهده شد. میزان ظرفیت سازگاری نیز تفاوتی 6/2 برابری را در پهنه‌های با حداکثر و حداقل ظرفیت سازگاری نشان می‌دهد. یافته‌ها همچنین تفاوتی 6/17 برابری را در پهنه‌هایی که بیشترین آسیب‌پذیری را دارند نسبت به پهنه‌هایی که کمترین آسیب‌پذیری را دارند، نشان می دهد. ارتباط مستقیمی نیز بین میزان بارندگی و میزان آسیب‌پذیری نسبت به خشکسالی مشاهده نشد.