برآورد میزان نشت آب در کانال‌های آبیاری پوشش شده‌ی شهرستان مرودشت با استفاده از مدل‌های SEEP/W و MSEEP

Abstract

بررسی نشت از کانال‌های آبیاری به‌ دلیل تلفات آب، تنزل کیفیت اراضی و تهدید محیط زیست همواره مورد توجه محققین بوده است. ترک‌های ایجاد شده در پوشش بتنی کانال‌ها، یکی از دلایل اتلاف آب و کاهش راندمان انتقال آب می‌باشد. در این مطالعه، میزان نشت از سه کانال پوشش شده واقع در منطقه مرودشت استان فارس، با استفاده از روش حوضچه‌ای، مدل‌های نرم‌افزاری SEEP/W و MSEEP و معادلات تجربی برآورد و مقایسه گردید. نتایج حاصل از مدل‌های SEEP/W و MSEEP با نتایج روش حوضچه‌ای اختلاف معنی‌داری نداشت. درکانال اول مدل SEEP/W با خطای 3/11 درصد و در کانال دوم و سوم مدل MSEEP به‌ترتیب با خطای 8/16 و 6/12 درصد میزان نشت را نزدیک‌تر به روش حوضچه‌ای بر‌آورد نمود. در نهایت با استفاده از نتایج به‌دست آمده از روش حوضچه‌ای، معادلات تجربی نشت برای منطقه مورد مطالعه واسنجی شدند. قبل از واسنجی، نتایج روش میسرا در کانال اول و سوم با خطای 9 و 1/37 درصد اختلاف معنی‌داری با روش حوضچه‌ای نشان نداد. نتایج سایر معادلات تجربی با نتایج روش پایه در همه کانال‌ها معنی‌دار شد. در بین روابط تجربی اصلاح شده، در کانال اول و سوم، معادله پنجاب هند با خطای 4/8 و 1/26 درصد و در کانال دوم روش میسرا با خطای 0/15 درصد، تخمین بهتری از میزان نشت آب نسبت به روش حوضچه‌ای داشت.