اثر مقادیر آب آبیاری و کود پتاسیم بر رشد ریشه و اندام‌های هوایی ارقام سورگوم علوفه‌ای

Abstract

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف آب آبیاری و کود پتاسیم بر پارامترهای رشدی ریشه و اندام­های هوایی سورگوم علوفه­ای، پژوهشی در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان( شاهرود) به صورت گلدانی انجام شد. فاکتورهای این پژوهش شامل آب آبیاری( 50، 75 و 100 درصد آب مورد نیاز گیاه )، کود پتاسیم(50 و 100 درصد نیاز) و ارقام سورگوم علوفه­ای(پگاه، کرج و اسپیدفید) بودند. این پژوهش در قالب طرح بلوک­های کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. برای اندازه­گیری صفات ابتدا اندام هوایی گیاه جدا و سپس پارامترهای اندام هوایی شامل سطح برگ، وزن خشک برگ­ها، وزن خشک ساقه و وزن اندام هوایی اندازه­گیری ­شدند. سپس ریشه­ها به طور کامل از خاک خارج و شسته می­شدند. حجم ریشه با روش غوطه­وری در آب و وزن صفات با ترازوی دقیق(دقت 0001/.) تعیین می­گردید. طول و حجم ریشه­ها به روش اتکینسون محاسبه شد. وزن خشک ریشه­ها پس از خشک شدن در گرمخانه تعیین ­شد. نتایج نشان داد اثر آب آبیاری، کود پتاسیم و رقم بر خصوصیات مرفولوژیکی ریشه(طول، حجم، سطح و وزن خشک) و اندام­های هوایی گیاه(وزن خشک برگ، سطح برگ، وزن خشک ساقه و نسبت اندام هوایی به ریشه) در سطح یک درصد معنی­دار است. بیش­ترین طول، حجم، سطح و وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ و وزن خشک ساقه از سطح آب 100 درصد حاصل شد. حداکثر طول، حجم، سطح و وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه نیز از سطح کودی 100 درصد بدست آمد. با کاهش مقدار آب آبیاری و کود پتاسیم مقادیر طول، حجم، سطح و وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ و وزن خشک ساقه کاهش یافت. رقم اسپیدفید دارای حداکثر طول، حجم، سطح و وزن خشک ریشه بود. ارقام مختلف سورگوم نسبت به تأمین مقادیر مختلف آب آبیاری عکس­العمل متفاوتی از خود نشان دادند. حساس­ترین رقم به مقدار آب آبیاری رقم اسپیدفید بود. مقدار آب آبیاری خصوصیات رشدی گیاه را هم در اندام­های هوایی و هم ریشه به شدت تحت تأثیر قرار داد.