کارایی بیمه شاخص بارندگی برای محصول جو دیم در شهرستان هشترود

Abstract

از بهترین روش‌های مدیریت ریسک آب و هوا بیمه محصولات کشاورزی است، اما طرح‌های سنتی بیمه مشکلاتی نظیر هزینه اجرایی بالا و چالش ناشی از اطلاعات نامتقارن را دارند. بیمه شاخص آب و هوا و به طور خاص بیمه شاخص بارش یک رویکرد متفاوت برای بیمه محصولات کشاورزی است. هرچند شهرستان هشترود رتبه اول عملکرد جو در سطح استان را دارا می‌باشد، لکن نوسان بارندگی تولید این محصول را توام با ریسک نموده است. از همین‌رو در این پژوهش، با استفاده از تابع هزینه خسارت (Lost cost) به قیمت‌گذاری بیمه شاخص بارندگی برای محصول جو دیم در شهرستان هشترود پرداخته و سپس با استفاده از دو رهیافت میانگین مجذور مربعات خسارت ((MRSL و درآمد معادل اطمینان (CER) کارایی این نوع محصول بیمه‌ای در مدیریت ریسک ارزیابی گردید. برای نیل به هدف، از داده‌های عملکرد جو دیم و بارندگی طی سال‌های 94-1370 بهره گرفته شد. نتایج مربوط به تابع غرامت نشان داد که در سال‌های زراعی 75-1374، 77-1376 تا80-1379، 85-1384، 87-1386و 92-1391 پرداخت غرامت صورت گرفته است؛ چراکه در سال‌های مذکور مقدار بارش تجمعی سالانه از 300 میلی‌متر کم‌تر بوده است. در ادامه با استفاده از تابع هزینه خسارت و توزیع‌هایلگ- لجستیک و داگوم، نرخ‌ حق بیمه معادل 18درصد و حق بیمه‌ منصفانه در چهار سطح پوشش محاسبه شد. در نهایت بررسی کارایی بیمه قیمت‌گذاری ‌شده در مدیریت ریسک عملکرد ناشی از نوسانات بارندگی نشان داد که عقد قرارداد پیشنهادی به نفع جوکاران منطقه می‌باشد، بنابراین به­عنوان یک راهکار مناسب جهت مدیریت ریسک جوکاران شهرستان هشترود پیشنهاد می‌شود.