اثر سطوح مختلف آب آبیاری بر عملکرد ذرت دانه‌ای رقم سینگل کراس 700 در آبیاری قطره‌ای

Abstract

به منظور ارزیابی اثرات کاربرد سطوح مختلف آب، تراکم بوته و آرایش کاشت بر کارائی مصرف آب ذرت دانه­ای رقم سینگل کراس کرج 700 (KSC700) با استفاده از سامانه آبیاری قطره­ای با استفاده از نوار آبده طرحی با چهار سطح آبیاری، سه تراکم بوته و دو آرایش کاشت طی دو سال در کرج انجام شد. طرح آماری مورد استفاده، کرت­های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک­های کاملاً تصادفی در سه تکرار بود. کرت­های عمودی شامل چهار تیمار آبیاری 50، 75 ، 100 و 125 درصد تأمین نیاز آبی کامل و کرت­های افقی شامل سه تراکم 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار وکرت­های فرعی نیز شامل دو آرایش کاشت یک و دو ردیفه بود. نتایج به­دست آمده نشان داد که افزایش سطح آبیاری از 50 تا 125 درصد تأمین نیاز آبی اثر مطلوبی بر عملکرد دانه، ارتفاع گیاه، ارتفاع اولین بلال، قطر ساقه، قطر بلال، قطر چوب بلال، تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، وزن بیوماس، طول بلال، وزن دانه، قطر دانه و وزن چوب بلال داشت. عملکرد دانه با افزایش میزان آب مصرفی، افزایش یافته است به­طوری که سطح آبیاری 125 و 50 درصد تأمین نیاز آبی به ترتیب در سال­های اول و دوم با میانگین­ عملکرد 53/12، 502/0 و 41/12، 46/3 تن در هکتار بیش­ترین و کم­ترین عملکرد را به خود اختصاص دادند و در هر دو سال اختلاف معنی­داری در سطح 1% از خود نشان دادند. این بدان معنی می­باشد که ذرت گیاهی است آب­دوست و در مقابل کم آبی یا تنش آبی بسیار حساس می­باشد. وزن ماده خشک وکارائی مصرف آب کلیه تیمارهای آزمایشی نشان داد تیمارهائی که در گروه سطح آبیاری 125 درصد تأمین نیاز آبی قرار دارند با حداکثر مقدار و تیمارهائی که در گروه سطح آبیاری 50 درصد تأمین نیاز آبی قرار دارند حداقل مقدار را دارند و در هر دو سال اختلاف معنی­داری در سطح 1% داشتند. با عنایت به نتایج حاصله، در شرایطی که محدودیت منابع آبی وجود داشته باشد با تأمین 75 درصد نیاز آبی با سیستم آبیاری قطره­ای با استفاده از نوار آبده، با تراکم 75000 بوته در هکتار و آرایش کشت یک ردیف و در شرایطی که محدودیت منابع آبی وجود نداشته باشد با تأمین100% نیاز آبی با تراکم 75000 بوته و آرایش کشت دو ردیف برای حصول حداکثر عملکرد دانه و کارائی مصرف آب قابل توصیه به کشاورزان می­باشد.