شبیه‌سازی عددی رطوبت خاک در آبیاری قطره‌ای نواری زیرسطحی

Abstract

برای طراحی سامانه آبیاری قطره­ای باید از نحوه توزیع و تغییرات رطوبت در خاک و ابعاد آن اطلاع داشت که تعیین صحرایی آن بسیار پرهزینه و زمان­بر است. هدف پژوهش حاضر بررسی عملکرد مدل عددی HYDRUS-2D در تخمین رطوبت خاک بعد از آبیاری زیرسطحی تحت منبع خطی در یک خاک با بافت سنگین بود. آبیاری در سه عمق نصب نوار 10، 20 و 30 سانتی­متر با سطوح 10، 15 و 20 لیتر در خاک رس­سیلتی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان انجام شد. داده­های شبیه­سازی شده و مزرعه­ای براساس شاخص­های آماری RMSE، nRMSE و CRM مقایسه شدند. نتایج نشان داد که کم­ترین و بیش­ترین­ مقدار RMSE، 013/0 و cm³.cm^-3045/0 بود. nRMSE همه تیمارها به­جز تکرار دوم سطح 10 لیتر و عمق 20 سانتی­متر، کم­تر از 10 درصد به­دست آمد که نشان­دهنده کارایی عالی مدل HYDRUS-2D در شبیه­سازی رطوبت خاک بود. بیش­ترین مقدار CRM، 100/0 و کم­ترین آن 065/0- به­دست آمد. با توجه به مطلوب بودن نتایج ارزیابی، می­توان از این مدل برای مدیریت بهینه آبیاری و طراحی سامانه­های آبیاری قطره­ای نواری زیرسطحی در خاک­های با بافت سنگین استفاده کرد.