فراتحلیل کیفی نقش اصلاحات بودجه ‏ای در مهار تورم متوسط مزمن اقتصاد ایران

Abstract

<em>نرخ تورم ایران طی دوره 96-1358 به طور متوسط 19 درصد بوده که روند کاهش دائمی در آن مشاهده نمی‏شود و به همین جهت «تورم متوسط مزمن» نامیده می‏شود. در این مقاله با مرور 110 مطالعه نظری و تجربی خارج از کشور و 83 پژوهش در مورد اقتصاد ایران، تحلیل نظری و تجربی از نقش ساختار بودجه در تداوم نرخ تورم متوسط اقتصاد ایران ارائه شده است. این تحلیل نشان می‏دهد که ساختار بودجه (کسری بودجه، کسری عملیاتی، مازاد تراز سرمایه و روش‏های تامین مالی) نیروی محرکه افزایش مداوم نقدینگی و همچنین سرکوب دائمی نرخ بهره در دوره بعد از انقلاب بوده است. بنابراین، کنترل‏پذیری نقدینگی و مهار تورم نیازمند پیش‏شرط‏های بودجه‏ای و تغییر استراتژی‏های مالی و پولی-و نه الزاما سیاست‏ها- است. بر این اساس، برخی اصلاحات و الزامات بودجه‏ای اشاره شده تا قواعد حاکم بر بودجه و همچنین رویه‏های تصمیم‏گیری و تعاملات فی‏مابین دولت-مجلس-بانک مرکزی را دچار تحوی جدی کند. همچنین پیرامون مساله تاثیر بودجه بر تورم، پژوهش‏های داخلی به اشباع همراه با اجماع دست یافته‏اند، از این رو، توصیه می‏شود پژوهش‏های آتی بر نحوه قاعده‏گذاری و طراحی بازی‏های متنوع برای سناریوسازی و پیش‏بینی نتایج قواعد جدید برای تعامل میان نهاد مالی با نهاد پولی متمرکز شوند.</em>