اثر نامتجانس بیکاری بر جرم در ایران: رویکرد سلسله مراتبی پنل بیزین-پواسن

Abstract

بسیاری از مطالعات تجربی ارتباط بین مسایل اقتصادی و ناهنجاری‌های اجتماعی را مورد بررسی قرار داده‌اند. بیکاری از مزمن‌ترین عارضه‌هایی است که خوشایند هیچ نظام اقتصادی نیست. اثر بیکاری بر جرم تحت تأثیر بسیاری از عوامل خاص استانی (یا کشوری) می‌تواند نامتجانس باشد. ادبیات اقتصادسنجی بیان می‌کند که به دلیل همبستگی بالای فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی نمی‌توان فرض مستقل بودن واحدهای انتخابی (استان‌ها یا کشورها) را در نمونه پذیرفت. بنابراین، رویکردهایی که این واقعیت را نادیده می‌گیرند دارای خطای سیستماتیک هستند و چنانچه نمونه کوچک باشد، این خطا حادتر خواهد بود. از‌این‌رو، برای بررسی دقیق‌تر و فنی‌تر مسئله تأثیرهای نامتجانس متغیر توضیحی بر وابسته، در این تحقیق، تأثیر بیکاری بر جرم، با استفاده از رویکرد ضرایب تصادفی بیزین (سلسله‌مراتبی) در قالب مدل پنل پواسون مزدوج برای پنج استان ایران در دوره زمانی 1393– 1388 مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار می‌گیرد. نتایج نشان می‌دهد که افزایش یک واحد نرخ بیکاری، اثرات متفاوتی بر جرم در مناطق مختلف می‌گذارد. به عبارت دیگر، تأثیر نرخ بیکاری یکسان بر جرم در استان­های نمونه دارای اثرات متفاوت است.