فراز و فرود استقرار نظام بودجه‌بندی عملیاتی در ایران و بررسی تطبیقی کشور هلند

Abstract

بودجه به عنوان سندی که حاوی اطلاعات مربوط به منابع و نحوه‌ مصرف آن است، یکی از مهمترین اجزای نظام پاسخگویی در بخش عمومی بوده که در دهه‌های اخیر و تحت تأثیر پارادایم مدیریت نوین در بخش عمومی دستخوش تغییر و تحولات متعددی گردیده است. در ایران نیز طـی سال‌های اخیر مباحث متعددی در رابطه با ضرورت اصلاح نظام بودجه‌بندی و ورود به حوزه‌ عملیاتی کـردن بودجه مطرح شده است که با تـوجه به ساختار فعلی نظام حسـابداری و گزارشـگری مـالی در دستـگاه‌های اجرایی کشور، حصول به این مهم با چالش‌های اساسی همراه است. بر این اساس و با توجه به ضرورت استفاده از تجربیات کشورهای پیشرو در بحث عملیاتی کردن بودجه، پژوهش حاضر با انجام یک بررسی تطبیقی، ابعاد و چالش‌های عملیاتی کردن بودجه در کشور هلند را مورد بررسی قرار داده است. لازم به ذکر است کشور مذکور طی یک بازه‌ زمانی 20 ساله موفق گردید اولین بودجه خود که به روش عملیاتی تهیه گردیده را در سال 2001 به پارلمان تقدیم نماید. با توجه به تجربه کشور مذکور به نظر می‌رسد آنچه در فرآیند تحقق نظام بودجه‌بندی عملیاتی حائز اهمیت است، بهبود زیرساختهای نظام بودجه‌بندی همچون سیستم حسابداری و گزارشگری مالی به منظور اصلاح سنجش بهای تمام شده پروژه‌ها بوده و نهایتاً تعریف دقیق شاخص‌های کمی ارزیابی نحوه حصول به اهداف بودجه عملیاتی نیز نقش بسزایی در موفقیت اجرای بودجه‌بندی عملیاتی خواهد داشت.