مقایسه عملکرد برخی از توابع غیرخطی در توصیف منحنی رشد گوسفند نژاد زندی

Abstract

در این تحقیق برازش مدل­های غیرخطی ون­برتالانفی، گومپرتز، برودی و لجستیک در توصیف منحنی رشد گوسفندان نژاد زندی ایستگاه خُجیر بررسی شد. بدین منظور از 14569 رکورد وزن بدن (از تولد تا 400 روزگی) که به‌صورت روزانه از 3581 رأس گوسفند در سال­های 1370 تا 1392 گرد‌آوری ‌شده بودند، استفاده شد. هر مدل با استفاده از رویة حداقل مربعات غیرخطی (NLIN) نرم‌افزار آماری SAS به­طور جداگانه روی همۀ مشاهده‌ها و نیز به تفکیک فاکتورهای محیطی مؤثر بر وزن بدن (مانند جنس، نوع تولد، فصل تولد، سال تولد و سن مادر در زمان زایش) برازش داده شد. نکوئی برازش هر یک از این مدل­ها با استفاده از معیارهای ضریب تبیین تصحیح‌شده (R²_Adj)، معیار اطلاعات آکائیک (AIC)، انحراف معیار مانده­ها (RMSE) و دوربین- واتسون (DW) تعیین شد. بر پایۀ معیارهای مختلف نکوئی برازش، همۀ مدل­های موردبررسی در این پژوهش به‌خوبی توانایی برازش منحنی رشد گوسفندان زندی را دارند. به­هرحال نتایج این بررسی نشان داد که مدل لجستیک با داشتن بالاترین دقت (R²_Adj= 0.9702; AIC= 85886) و کم‌ترین خطا (RMSE= 4.61) بهتر از دیگر توابع ریاضی منحنی رشد گوسفند نژاد زندی را برازش کرده و به دنبال آن به ترتیب مدل­های گومپرتز، ون­برتالانفی و برودی قرار گرفتند. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان می­دهد که از مدل لجستیک می­توان در تنظیم برنامه­های تغذیه­ای، تعیین مشکلات مدیریتی و سن مناسب کشتار بره­های ایستگاه اصلاح نژاد خُجیر کمک گرفت.