بررسی ظرفیت بافری چند ترکیب بافری رایج در تغذیۀ نشخوارکنندگان با استفاده از روش عیارسنجی اسید و تأثیر آن‌ها بر فراسنجه‌های تولید گاز

Abstract

هدف آزمایش بررسی ظرفیت بافری شماری از بافرها یا قلیایی کننده‌ها و تأثیر آن‌ها بر هضم و تخمیر جیره‌های پر کنسانتره بود. از غلظت‌های 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 گرم در 100 میلی‌لیتر انواع بافرها و قلیایی کننده‌ها شامل: بی‌کربنات سدیم، سدیمسسکویی کربنات، اکسید منیزیم، کربنات منیزیم، بنتونیت سدیم، زئولیت و بافر ترکیبی (۷۵/۰ درصد سدیم سسکویی کربنات+ ۷۵/۰درصد بی‌کربنات سدیم) استفاده شد. pH اولیۀ محلول بافری، مقدار اسید هیدروکلریک مصرف‌شده برای تغییر ناگهانی pH به 2/5 یا زیر آن و pH نهایی ثبت شد. کمترین هیدروکلریدریک اسید مصرف‌شده برای کاهش ناگهانی pH به ترتیب مربوط به محلول بافری حاوی بنتونیت سدیم، اکسید منیزیم، کربنات منیزیم و شاهد بود و بیشترین آن برای سطح 5/1 و 2 درصد سدیم سسکویی کربنات، بافر ترکیبی و سطح 5/1 و 2 درصد بی‌کربنات سدیم بود. بافر زئولیت نیز مقاومت مناسبی در برابر تغییر pH نشان داد و تفاوت معنی‌داری با بافر ترکیبی و یا بافر بی‌کربنات سدیم نداشت. تیمارهای مورد استفاده در آزمایش تولید گاز شامل: جیرۀ شاهد یا پایه بدون افزودن بافر و مقادیر 5/0 تا 2 درصد بی‌کربنات سدیم، 5/0 تا 2 درصد سدیم سسکویی کربنات، 5/0 درصد بنتونیت سدیم، 2 درصد کربنات منیزیم، 5/1، 2 و 5/2 درصد زئولیت و بافر ترکیبی بود که به جیرۀ پایه افزوده شدند. بیشترین گاز تولیدشده مربوط به بافرهای سدیم سسکویی کربنات، بی‌کربنات سدیم، بافر ترکیبی و زئولیت بود. بنابراین، از نظر ظرفیت بافری و حجم گاز تولیدشده، سدیم سسکویی کربنات بهترین جایگاه و پس‌از آن بافر ترکیبی، بی‌کربنات سدیم و زئولیت نیز بافرهای مناسبی برای استفاده در جیره‌های حاوی مواد متراکم زیاد در تغذیۀ نشخوارکنندگان ارزیابی شدند.