اثر خوراندن پساب کارخانه نشاسته بر عملکرد، قابلیت هضم و فراسنجه‌های خونی گوساله‌های نر پرواری هلشتاین

Abstract

به منظور بررسی اثر جایگزینی پساب کارخانه نشاسته با دانه جو، پژوهش حاضر با استفاده از 15 رأس گوساله نر پرواری هلشتاین (وزن اولیه 35 ± 416 کیلوگرم؛ انحراف معیار ± میانگین) در قالب طرح مربع لاتین تکرار شده 3 × 3 با دوره‌های 22 روزه ( 16 روز عادت‌دهی و 6 روز نمونه‌گیری) انجام شد. تیمار‌های آزمایشی به ترتیب عبارت بودند از: 1) جیره شاهد (بدون پساب و حاوی 5/42 درصد جو)؛ 2) جیره حاوی 10 درصد (بر اساس ماده خشک) پساب کارخانه نشاسته (5/23 درصد جایگزین جو جیره)؛ و 3) جیره حاوی 20 درصد (بر اساس ماده خشک) پساب کارخانه نشاسته (47 درصد جایگزین جو جیره). گوساله‌ها در طول انجام پژوهش دسترسی آزاد به آب داشته و در حد اشتها تغذیه می‌شدند. افزودن پساب به جیره ماده خشک مصرفی را به طور معنی‌دار کاهش داد اما تفاوتی بین سطوح مختلف آن مشاهده نشد (0/10، 2/9 و 2/9 کیلوگرم در روز به ترتیب در تیمارهای 1 تا 3). افزایش وزن روزانه گوساله‌ها و نیز تغییرات وزن بدن آن‌ها طی هر دوره تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت اما بازده خوراک در گوساله‌های تغذیه شده با 20 درصد پساب به طور معنی‌داری نسبت به گوساله‌های تغذیه شده با 10 درصد پساب و بدون آن افزایش یافت. افزودن پساب به جیره قابلیت هضم مواد مغذی را به طور معنی‌دار افزایش داد اما تفاوتی بین سطوح مختلف آن وجود نداشت. غلظت فراسنجه‌های خونی به جز انسولین که در گوساله‌های تغذیه شده با پساب به طور معنی‌داری کاهش یافت، تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که هر چند با خوراندن پساب کارخانه نشاسته به گوساله‌های نر پرواری مصرف ماده خشک کاهش یافت اما قابلیت هضم مواد مغذی و به واسطه آن بازده خوراک افزایش پیدا کرد. این پاسخ به خوراندن پساب باعث عملکرد یکسان گوساله‌ها در تیمارهای مختلف آزمایشی شد. در کل، پساب کارخانه نشاسته می‌تواند به عنوان یک محصول فرعی جایگزین غله در جیره گوساله‌های پرواری هم از نظر عملکردی و هم از لحاظ اقتصادی قابل توصیه باشد.