تأثیر بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول (BHA) و بوتیلیتید هیدروکسی تولوئن (BHT) بر فراسنجه‌های کیفی اسپرم قوچ پس از فرآیند انجماد و یخ گشایی

Abstract

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر غلظت­های مختلف بوتیلیتد هیدروکسی تولوئن (BHT) و بوتیلیتد هیدروکسی آنیزول (BHA) بر فراسنجه­های کیفی اسپرم قوچ پس از فرآیند انجماد-یخ‌‌گشایی است. به این منظور، از چهار رأس قوچ بالغ و سالم نژاد سافولک (4–5/2 سال) به مدت سه هفته و هر هفته دو نوبت اسپرم­گیری شد. پس از ارزیابی اولیه، نمونه­های منی با هم مخلوط و بر پایۀ غلظت مورد نیاز به هشت قسمت تقسیم شدند. سپس نمونه­ها با تیمارهای آماده‌شده [شامل: شاهد منفی (بدون پاداکسنده یا آنتی­اکسیدان و حلال)، شاهد مثبت (بدون پاداکسنده با افزودن حلال) و سطوح 5/0، 1 و 2 میلی‌مول از پاداکسنده­های BHA و BHT، هرکدام در قالب یک تیمار)] رقیق‌ و به مدت 150 دقیقه در دمای 4 درجۀ سلسیوس به تعادل رسیده و به نی (پایوت)­های ویژه 25/0 میلی­لیتری کشیده شدند. پس از آن نی­ها منجمد و برای ذخیره­سازی به تانک نیتروژن منتقل شدند. پس از یخ­گشایی، فراسنجه­های کیفی اسپرم شامل جنبایی، زنده‌مانی و یکپارچگی غشای پلاسمایی ارزیابی شدند. نتایج به‌دست‌آمده از این آزمایش نشان می­دهد، افزودن 2 میلی­مول BHA به رقیق­کنندۀ اسپرم قوچ سبب بهبود جنبایی کل نسبت به گروه­های شاهد مثبت و منفی شده است (01/0><em>P</em>). همچنین، تیمار 2 میلی­مول BHA سبب افزایش جنبایی پیش­رونده و یکپارچگی غشای اسپرم نسبت به دیگر گروه­ها شده است (05/0><em>P</em>)، اما زنده‌مانی تیمارهای حاوی سطوح مختلف BHA و BHT تفاوت معنی­داری با گروه­های شاهد مثبت و منفی نداشت (05/0<<em>P</em>). بنابراین، نتیجه­گیری می­شود که افزودن 2 میلی­مول پاداکسندۀ BHA به رقیق­کننده، سبب بهبود فراسنجه­های پس از انجماد اسپرم قوچ می­ شود.