برآورد روندهای ژنتیکی،محیطی و فنوتیپی برخی صفات تولید شیر در گاوهای هلشتاین استان همدان

Abstract

این پژوهش با هدف برآورد مشخصه (پارامتر)های ژنتیکی و روندهای ژنتیکی، محیطی و فنوتیپی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین استان همدان انجام شد. در این پژوهش از 11986 رکورد 305 روز، سه زایش نخست گاوهای هلشتاین استان همدان که در سال­های 1369 تا 1390 گردآوری ‌شده بود، استفاده شد. اجزای واریانس-کوواریانس و ارزش­های اصلاحی با مدل مختلط حیوانی، بر پایة الگوریتم میانگین اطلاعات‌ بیشترین درست‌نمایی محدودشده (AI-REML) برآورد شدند. در مدل به‌کار برده شده، عامل‌های گله-سال-فصل و شکم زایش اثرگذاری‌های ثابت بودند و عامل‌های ژنتیکی افزایشی و محیطی دائمی به­عنوان اثرگذاری‌های تصادفی در نظر گرفته شدند. وراثت­پذیری تولید شیر، تولید شیر تصحیح‌شده برای چربی، درصد چربی، درصد پروتئین، تولید چربی و تولید پروتئین، به ترتیب 16/0، 14/0، 20/0، 11/0، 15/0 و 13/0 و تکرارپذیری آن‌ها به ترتیب، 44/0، 39/0، 31/0، 20/0، 35/0 و 39/0 برآورد شدند. روندهای ژنتیکی این صفات به ترتیب، 42/3 و 51/2 کیلوگرم در سال، 002/0- و 000/0- درصد در سال و 082/0 و 020/0- کیلوگرم در سال، روندهای محیطی به ترتیب، 89/85 و 61/67 کیلوگرم در سال، 028/0- و 007/0- درصد در سال و 12/1 و 62/1 کیلوگرم در سال و روندهای فنوتیپی به ترتیب، 54/89 و 26/70 کیلوگرم در سال، 030/0- و 007/0- درصد در سال و 22/1 و 69/1 کیلوگرم در سال برآورد شدند. نتایج این بررسی نشان دادند که صفات تولیدی در گاوهای هلشتاین استان همدان پیشرفت ژنتیکی شایان‌توجهی در سال­های گذشته نداشته­اند و بیشتر افزایش تولید شیر و چربی ناشی از بهبود شرایط محیطی بوده است.