تعیین کارایی میکوریزا و ازتوباکتر تحت تاثیر سطوح مختلف فسفر بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت علوفه ای رقم سینگل کراس 704 در اراک

Abstract

نیتروژن و فسفر از مهمترین عناصر مغذی ضروری برای گیاهان هستند که رشد و عملکرد آنها را افزایش می دهند. کمبود این مواد مغذی در خاک معمولاً با کاربرد کودهای شیمیایی جبران می شود و این درحالتی است که مصرف بیش ازحد کودهای شیمیایی اثرات مضری بر روی محیط زیست از خود باقی می‌گذارند. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی تاثیر کاربرد باکتری ازتوباکتر و قارچ میکوریزا به عنوان دو نوع کود بیولوژیکی و فسفر (سوپر فسفات تریپل) به عنوان کود شیمیایی انجام شد. اثرات سه عامل ازتوباکتر (تلقیح شده و نشده)، میکوریزا (تلقیح شده و نشده)، و فسفر (صفر، 50 ، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات جهاد کشا ورزی و منابع طبیعی استان مرکزی (اراک) ارزیابی شد. نتایج بررسی‌های اثرات اصلی و متقابل سه عامل ذکر شده روی برخی از صفات، نظیر عملکرد ماده خشک، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف در بلال و وزن بلال نشان دادند که همزیستی میکوریزا باعث افزایش جذب عناصر معدنی و اصلاح وضعیت تغذیه‌ای گیاه شد. همچنین ازتوباکتر از طریق تثبیت بیولوژیکی نیتروژن و تولید متابولیت‌های محرک رشد، صفات بررسی شده را به نحو معنی داری تحت تأثیر قرار داد. اثرات متقابل میکوریزا و 100 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل بیشترین تاثیر مفید را روی صفات فوق داشت. این نتایج نشان دادند اگر چه هر عامل به تنهایی اثر مثبتی روی رشد و عملکرد و سایر خصوصیات داشت اما اثرات متقابل آنها تأثیرات بیشتری داشت. این مطالعه نشان داد که کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر علاوه بر کاهش کاربرد فسفر (به میزان 100کیلوگرم درهکتار) نه تنها عملکرد را به صورت کمی کاهش نداد، بلکه باعث ارتقاء عملکرد کیفی گیاه نیز شد.