تغییرات فراسنجه‌های فیزیولوژیکی کلزا در پاسخ به کاربرد 24-اپی‌براسینولید و نانواکسید روی تحت تنش شوری

Abstract

این پژوهش با هدف تعیین اثر هورمون 24-اپی‌براسینولید و نانواکسید روی بر تحمل گیاهچه کلزا به تنش شوری طراحی و اجرا شد. در این راستا، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 انجام شد. عوامل آزمایش عبارت بودند از: محلول‌پاشی برگی نانواکسیدروی (ppm0، 500 و 1000 از ZnO-NPs)، 24-اپی‌براسینولید (0، 15 و mg h-130) و تنش شوری (mM 0، 50 و 100 NaCl). نتایج نشان داد، تنش شوری موجب افزایش معنی‌دار میزان مالون‌دی‌آلدهید و کاهش قابل‌توجه وزن خشک و سطح برگ گیاهچه، پایداری غشا، بیشینه عملکرد کوانتومی فتوسیستم II (Fv/Fm) و فعالیت کاتالاز و پراکسیداز گردید. محلول‌پاشی توام 24-اپی‌براسینولید و نانواکسید ‌روی توانست اثرات زیان‌بار تنش اکسیداتیو ناشی از شوری را مرتفع نماید. به‌طوری که با تحریک فعالیت آنتی‌اکسیدان‌ها، محتوای مالون‌دی‌آلدهید کاهش و در مقابل، فراسنجه‌های وزن خشک و سطح برگ گیاهچه، محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشا و Fv/Fm افزایش یافتند. از طرف دیگر، اثر منفی نانواکسیدروی در غلظتppm 1000 بر تولید ماده خشک و پایداری غشا مشاهده گردید. با توجه به این نتایج، به نظر می‌رسد که کاربرد (mg.ha-1 EBL 30 ppm ZnO-NPs + 500) بهترین نتیجه را در راستای تخفیف اثرات سوء تنش شوری در برداشته باشد.