بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی ژنوتیپ‌های جو(Hordeum vulgare L.) از لحاظ مقاومت به بیماری سفیدک پودری (Powdery Mildew) در مرحلۀ گیاهچه‌ای

Abstract

این پژوهش به­منظور ارزیابی تنوع 70 ژنوتیپ جو از لحاظ مقاومت به بیماری سفیدک پودری<br /> (powdery mildew) انجام گرفت. پس از تهیۀ نمونه­های آلوده به بیماری، تکثیر اسپورهای قارچ بر روی رقم حساس افضل صورت گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی به­صورت گلدانی در گلخانه انجام گرفت. گیاهچه­ها در مرحلۀ دوبرگی با اسپورهای قارچ مایه‌زنی شدند. دوازده روز بعد صفات تیپ آلودگی و درصد آلودگی برگ­ها براساس مقیاس 9-0 ساری و پرسکات ارزیابی شدند. پس از مقایسۀ میانگین، به­منظور کسب یک نتیجۀ کلی از رتبه­بندی ژنوتیپ­ها، رتبه‌بندی ژنوتیپ­ها به‌روش آروناچالام انجام گرفت و نتایج نشان داد که ارقام Afzal، Rihane، Goharjow، 88-8-EB، Motadel-45، 83-17-EC، Fajre30به­ترتیب بیشترین رتبه­ها را از لحاظ تیپ آلودگی و شدت بیماری کسب کردند و به‌عنوان ژنوتیپ­های حساس و نیمه‌حساس و ژنوتیپ­های 6-86-EB، 20-87-EB، Arass، 2-88-EB، EBYT-W-89-4، 88-13-EB، Dasht، MB-83-14، 3-89-EBYT-W، NB17، 24Garm، 19-88-EB، 15-89-EBYT-W و 10-79-W با اخذ پایین­ترین رتبه­ها، به‌عنوان مقاوم­ترین ژنوتیپ­ها به بیماری سفیدک در مرحلۀ گیاهچه­ای شناسایی شدند. نتایج تجزیۀ خوشه­ای، تأییدکنندۀ نتایج رتبه­بندی آروناچالام بود. براساس این تجزیه، ژنوتیپ­ها به چهار گروه مقاوم، نیمه‌مقاوم، نیمه‌حساس و حساس اختصاص یافتند. مقادیر زیاد ضریب تنوع ژنوتیپی، فنوتیپی و وراثت‌پذیری عمومی برای صفات تیپ آلودگی و درصد آلودگی می­تواند بیانگر مؤثر بودن عمل گزینش در بهبود مقاومت به سفیدک پودری باشد.