شناسایی لاین‌های امید بخش و ارقام اصلاح شده جو متحمل به خشکی در شرایط کرمانشاه

Abstract

به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی بین لاین‌های امیدبخش و اصلاح شده جو و شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی، بیست ژنوتیپ جو در طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط، تنش خشکی و بدون تنش خشکی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس عملکرد دانه در دو شرایط رطوبتی و شاخص‌های مقاومت به خشکی اختلاف بسیار معنی‌داری را بین ژنوتیپ‌ها از نظر عملکرد در شرایط تنش (Ys)، در شرایط نرمال (Yp) و شاخص‌های میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین بهره‌وری هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک (HAM) ، شاخص تحمل تنش (STI) و شاخص عملکرد (YI) و تفاوت معنی‌دار برای شاخص‌های حساسیت به تنش (SSI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) را نشان داد. نتایج همبستگی بین عملکرد در دو محیط و شاخص‌های مقاومت نشان داد شاخص‌های میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین بهره‌وری هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک(HAM) ، شاخص تحمل تنش (STI) و شاخص عملکرد (YI) به علت داشتن همبستگی معنی‌دار با عملکرد‌های در شرایط تنش (Ys) و در شرایط نرمال (Yp) شاخص‌های مناسبی برای انتخاب ژنوتیپ‌های جو می‌باشند. بر اساس بای ‌پلات ترسیم شده بر مبنای دو مؤلفه‌ اصلی، ژنوتیپ‌های 17 و 14 در ناحیه با پتانسیل تولید بالا و حساسیت پایین به خشکی و در مجاورت بردارهای مربوط به شاخص‌های مهم میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین بهره‌وری هندسی (GMP) و شاخص تحمل تنش (STI) قرار دارند. بر اساس شاخص‌های میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین بهره‌وری هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک (HAM) و شاخص تحمل تنش (STI) ژنوتیپ‌های شماره‌ 17، 14 و 15 ضمن دارا بودن عملکرد بالا در هر دو محیط به عنوان متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها در شرایط شهرستان کرمانشاه می‌باشند.