بررسی ارتباط برخی از صفات مهم اقتصادی با پروتئین‌های ذخیره‌ای در لوبیا (Phaseolus vulgaris L.)

Abstract

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های لوبیا و تعیین ارتباط برخی از صفات مهم اقتصادی با پروتئین‌های ذخیره‌ای، 60 ژنوتیپ لوبیا در سه رنگ سفید، قرمز و چیتی در قالب طرح اگمنت در سه بلوک همراه چهار رقم شاهد بررسی شد. میانگین عملکرد دانه تک بوته ژنوتیپ‌های لوبیا سفید بیشتر از دو رنگ دیگر بود. اکثر صفات مورد مطالعه در بین دو گروه لوبیای دانه ریز و دانه درشت اختلاف معنی‌داری نشان دادند. همبستگی معنی‌دار و مثبت بین صفات تعداد نیام در بوته، وزن صد دانه و تعداد دانه در نیام با عملکرد تک بوته بدست آمد. پروتئین‌های ذخیره‌ای دانه توسط روش استخراج متوالی پروتئین‌های محلول در نمک تهیه شدند و تجزیه آنها به روش SDS-PAGE انجام گردید و دو الگوی غالب مشاهده شد. بررسی ارتباط صفات کمی با نوار‌های پروتئینی و مقایسه میانگین دو گروه واجد و فاقد این نوار‌ها با تجزیه واریانس و آماره چند متغییره 2T هتلینگ نشان داد که بین وجود و عدم وجود نوار‌های پروتئینی در برخی صفات از جمله وزن صد دانه، تعداد دانه در نیام و سایر ویژگی‌های دانه و نیام اختلاف معنی‌دار وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA براساس چند شکلی نوارهای پروتئین‌های ذخیره‌ای دانه در 60 ژنوتیپ لوبیا دو گروه متمایز از هم را نشان داد. گروه اول شامل همه ژنوتیپ‌های لوبیا سفید و قرمز به جز دو ژنوتیپ 31126 و31116 بود و گروه دوم در برگیرنده تمام ژنوتیپ‌های لوبیا چیتی به همراه دو ژنوتیپ لوبیا قرمز بود.