مقایسه جنگل‌کاری چهار گونه آکاسیای بومی استان هرمزگان و تعیین حداقل دور آبیاری مورد نیاز هر گونه جهت استقرار در سال اول بعد از کاشت

Abstract

به‌منظور مقایسه جنگل‌کاری و انتخاب مناسب‌ترین گونه آکاسیا و تعیین حداقل دور آبیاری مورد نیاز هر گونه، این طرح در ایستگاه تحقیقات سرخون به‌اجرا درآمد. اهمیت گونه‌ها از نظر تغذیه دام (چرای سرشاخه و غلاف بذر)، مصارف دارویی و صنعتی، تأمین سوخت و نیز مقاومت در برابر عوامل اقلیمی و به‌منظور حفاظت خاک با توجه به روند تخریبی خاک و تعادل اکوسیستم باعث شد تا بررسی و مطالعه بیشتر این گونه‌ها مورد توجه قرار گیرد. در این طرح، عملیات تولید نهال در اول شهریورماه ۷۳ و انتقال نهال­‌ها به عرصه مطابق نقشه کاشت در اول دی ماه ۷۳ انجام گرفت. تناوب آبیاری به مدت یکسال و تا دی ماه ۷۴ انجام گردید و میزان آبیاری در هر نوبت برای هر نهال ۲۰ لیتر درنظر گرفته شد. قالب آماری طرح اسپلیت‌پلات بود که ۶ سطح تیمار اصلی دور آبیاری (ده روزه، بیست روزه، سی روزه، چهل روزه، پنجاه روزه و دیم) و ۴ سطح تیمار فرعی آکاسیا بنام‌های کرت (Acacia nilotica)، تج (A. chrenbergiana)، گبر (A. tortilis) و مغیر (A. oerfota) داشت. زمان اجرای طرح چهار سال درنظر گرفته شده بود که در این مدت، ماهانه از میزان زنده‌مانی نهال‌ها آماربرداری شده و سالانه از میزان رشد ارتفاعی و پوشش تاجی آنها اندازه­‌گیری به‌عمل آمده است. در پایان سال چهارم که میزان زنده‌مانی نهال‌های گونه­‌های مختلف مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته شد، اختلاف معنی‌داری میان سه گونه تج، مغیر و گبر مشاهده نگردید، ولی میان آنها با گونه کرت اختلاف آماری وجود داشت. همچنین، دور آبیاری ده روزه تا پنجاه روزه اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند، ولی با تیمار دیم اختلافشان معنی‌دار بود. دور آبیاری مناسب برای گونه‌­های کرت، تج و مغیر پنجاه روز و برای گونه گبر تیمار دیم پیشنهاد می‌گردد، زیرا وقتی تک‌تک گونه­‌ها در سطوح مختلف آبیاری با هم مقایسه آماری گردیدند، گونه‌های تج و مغیر و کرت اختلاف معنی‌داری میان تیمارهای روزه نشان ندادند، ولی در گونه گبر میان کلیه تیمارها اختلافی مشاهده نگردید.