بررسی تاثیر دوره‌های مختلف آبیاری در عملکرد ارقام برتر صنوبر

Abstract

ارقام مختلف صنوبر دارای نیازها و احتیاجات متفاوتی هستند و مقدار آب و دوره‌های دسترسی آنها به آب تغییرات بسیاری را در شرایط رویشی آنها باعث می‌شود. با توجه به محدودیت آبی بیشتر نقاط کشور و ملاک عمل بودن دوره‌های آبیاری بجای مقادیر آبیاری در سیستم‌های فعلی صنوبر‌کاریهای سنتی و صنعتی موجود در کشور و همچنین ضرورت بررسی وضعیت کمی و کیفی رویش ارقام مختلف صنوبر در رژیم‌های آبیاری مختلف و تعیین مناسبترین دوره‌های زمانی آبیاری، این طرح براساس سه دوره زمانی آبیاری 4، 8 و 12 روز (با میزان آبیاری متداول و یکسان در هر دوره)، برای تعداد 9 رقم برگزیده و برتر در منطقه کرج، در قالب طرح اسپلیت پلات و در سه تکرار اجرا شد. پس از تولید نهالهای یکدست ومناسب از ارقام مختلف و انتقال نهالها به عرصه اصلی در سال اول، به‌منظور ایجاد شرایط یکسان و مناسب برای استقرار درختان جوان، کلیه درختان عرصه به‌طور یکنواخت، با مقادیر یکسان و همزمان آبیاری شدند. از سال دوم تیمارهای آبیاری مطابق طرح اولیه اعمال شد. همچنین مقادیر آب ورودی به تیمارهای مختلف با کارگذاری «فلوم W.S.C تیپ 3» و اندازه‌گیری ارتفاع، سطح مقطع و زمان عبور آب از فلوم و با استفاده از منحنیهای استاندارد شده هر فلوم تعیین و اندازه‌گیری شد. در طول فصل رویش و در پایان هر سال شاخص‌های رویشی مختلفی همچون قطر برابرسینه، ارتفاع کامل، ارتفاع تنه، ابعاد تاج، حجم درختان و همچنین متغیرهای مورفولوژی و فنولوژی اندازه‌گیری و تعیین شد. در پایان دوره مشخص شد که رویش قطری، ارتفاعی و حجمی صنوبرهای دو تیمار 4 و 8 روزه با یکدیگر تفاوت معنی‌داری نداشته و هر دوی آنها با تیمار 12 روزه تفاوت معنی‌داری دارند. این در حالیست که در تیمار 4 روزه در مقایسه با تیمار 8 روزه سالانه 7500 مترمکعب آب بیشتری به مصرف رسیده است. همگی کلن‌ها در تیمار 12 روزه با کاهش شدید تولید و ابعاد درختی مواجه شده و می‌توان گفت دوره آبیاری 12 روزه به هیچ وجه برای صنوبرکاری با هدف تولید چوب مناسب نیست. همچنین کلن‌های <em>P.n.62/154</em>، <em>P.e.561/41</em> و <em>P.e.vernirubensis</em> در تیمارهای 4 و 8 روزه از بیشترین تولید حجمی و بهترین ابعاد قطری وارتفاعی برخوردار هستند.