روابط آلومتریک به‌منظور برآورد زیتوده چهار گونه صنوبر در استان چهارمحال و بختیاری

Abstract

اندوخته شدن کربن در زیتوده گیاهی ساده‌ترین و به لحاظ اقتصادی عملی­ترین راهکار برای کاهش دی‌اکسید کربن اتمسفری است. تحقیق حاضر در مورد چهار گونه صنوبر کاشته­شده در ایستگاه تحقیقات صنوبر بلداجی واقع در استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. این چهار گونه شامل دو گونه بومی استان یعنی <em>Populus alba</em> و<em>P. nigra</em>و دو هیبرید<em>P. alba × P. euphratica</em>و<em>P. euphratica × P. alba</em> هستند. نمونه­برداری از درختان به صورت تصادفی به تعداد 10 اصله درخت برای هر گونه (مجموعا 40 اصله) انجام شد. مشخصات درختان سرپا شامل قطر برابر سینه، ارتفاع و قطر تاج اندازه‌‌گیری و بعد درختان قطع ‌شدند. اجزای مختلف درخت به تفکیک، خشک و توزین گردیدند. با استفاده از تحلیل رگرسیون غیرخطی، زیتوده اندام‌های مختلف در مقابل متغیر‌های مستقل مدل­سازی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که روابطی قوی برای برآورد میزان زیتوده همه قسمت‌های درخت در هر یک از گونه‌ها قابل ایجاد است. در گونه‌های<em>P. alba</em> و <em>P. alba × P. euphratica</em> به‌ترتیب متغیر مستقل قطر برابر سینه، در مقابل تمام متغیر‌های وابسته (با ضریب تبیین 95/٠) و تنه اصلی در مقابل پوست تنه اصلی (با ضریب تبیین 86/٠)، مدل‌هایی را با دقت بسیار خوب ارائه نمودند؛ ولی در برابر سایر متغیر‌های وابسته، مدل‌هایی با دقت متوسط ارائه گردید. این در حالیست که در گونه‌های <em>P. nigra</em>و<em>P. euphratica × P. alba</em>، متغیر مستقل قطر برابر سینه، به هیچ وجه روابط خوبی به دلیل چندشاخگی تنه اصلی در ارتفاع برابر سینه ارائه نداد؛ اما برای این دو گونه، روابطی قوی در برآورد زیتوده برای قسمت‌های مختلف درخت به‌ویژه قسمت‌های چوبی بر اساس قطر تاج (با ضریب تبیین 88/٠) بدست آمد.