تنوع ساختاری توده‌های آمیخته راش در مرحله میانی توالی (پژوهش موردی: بخش گرازبن، جنگل خیرود نوشهر)

Abstract

به‌منظور کمی‌سازی ویژگی‌های ساختاری توده‌های آمیخته راش در مرحله میانی توالی، این پژوهش در جنگل‌های کمتر دخالت‌شده بخش گرازبن جنگل خیرود نوشهر انجام شد. سه قطعه یک هکتاری در مرحله میانی توالی گزینش شدند و در هر قطعه‌نمونه، شبکه آماربرداری 30× 30 متر پیاده شد. در محل تقاطع اضلاع شبکه، قطر برابرسینه، ارتفاع درخت، قطر تاج، فاصله بین درختان و زاویه‌ بین آن‌ها برای نزدیک‌ترین درخت راش به مرکز قطعه‌نمونه به‌عنوان شاهد و سه درخت همسایه در نزدیک‌ترین فاصله نسبت به درخت شاهد اندازه‌گیری شد. براساس نتایج، مقادیر ضریب‌های رقابت تاجی و فضای رشد به‌ترتیب 72/0 (بدون واحد) و 57/18 (بدون واحد) و فاصله‌ متوسط نهال‌ها 1/60 سانتی‌متر محاسبه شد. همچنین میانگین شاخص‌های زاویه یکنواختی (Wi)، آمیختگی گونه‌ای (Mi)، تمایز قطری و تمایز ارتفاعی در سه قطعه‌نمونه به‌ترتیب 76/0، 7/0، 31/0، 37/0 و شاخص فاصله همسایگی پنج متر محاسبه شد. بر این اساس نوع پراکنش گونه‌ راش در مرحله‌ میانی توالی و براساس شاخص زاویه‌ یکنواختی به‌صورت کپه‌ای به‌دست آمد که تمایل زیادی به آمیختگی براساس شاخص آمیختگی گونه‌ای با ممرز دارد. همچنین گونه راش در مرحله میانی توالی در بیشترین حالت دارای رقابت دگرگونه‌ای با گونه‌ ممرز بوده و بیشترین فراوانی مربوط به شاخص فاصله‌ همسایگی بین دو تا چهار متر به‌دست آمد. بر این اساس توده‌های راش در این مرحله دارای ساختار متنوع و متفاوت از مرحله پایانی توالی می‌باشند که باید در مدیریت توده‌های جنگلی موردتوجه قرار گیرد.