برآورد تولید و ارزش اقتصادی بذر بادام وامچک در رویشگاه کره بس استان چهارمحال و بختیاری

Abstract

یکی از مهمترین گونه­ های درختچه ای زاگرس که دارای ارزش بهره­ برداری به­ عنوان محصول فرعی می­ باشد، وامچک (<em>Amygdalus arabica</em> Olivier) است. پژوهش پیش‌رو در جنگل­ های منطقه کره ­­بس چهارمحال و بختیاری با نمونه­ برداری از پایه­ های سالم با بذر­دهی کافی در هشت طبقه ‌قطری تاج از نیم تا چهار متر و به‌صورت تصادفی انجام شد. برای بررسی اثر جهت جغرافیایی بر تولید بذر، نمونه­ ها از دو جهت اصلی رویشگاه یعنی شمالی و جنوبی به‌طور جداگانه جمع­ آوری شدند. در هر طبقه‌ قطری تعداد پنج اصله درختچه انتخاب شد و ضمن ثبت ویژگی‌های کمی و کیفی شامل دو قطر عمود بر هم تاج، ارتفاع، تعداد جست و قطر قطورترین جست در محل بن، تمامی بذر تولیدی جمع­آوری و برای اندازه­ گیری شاخص­ های اندازه و وزن بذر به آزمایشگاه منتقل شد. پس از آزمون نرمال­ بودن داده ­ها، برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها شامل ویژگی‌های رویشی درختچه، میزان تولید و اندازه بذر و رابطه بین جهت جغرافیایی و طبقه قطری تاج از تجزیه‌واریانس داده­ ها با نرم ­افزار آماری SAS استفاده شد و مقایسه میانگین ­ها با آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که رابطه طبقه قطری تاج با قطر قطورترین جست، ارتفاع درخت و میزان تولید بذر در سطح اطمینان 99 درصد معنی­ دار است. پتانسیل تولید بذر بادام در کل رویشگاه 12/4 تن در سال برآورد شد. درمجموع می‌توان گفت درآمد به‌دست‌آمده از تولید بذر می ­تواند نقش مؤثری در امرار معاش افراد محلی داشته باشد.