بررسی زیست‌ شناسی شپشک آبله ای بلوط Asterodiaspis quercicola Bouché, 1851 (Hem: Asterolecaniidae) در شرایط طبیعی جنگل‌های بلوط قلاجه، کرمانشاه

Abstract

DOI:10.22092/IJFRPR.2018.117140<br />DOR: 98.1000/1735-0859.1397.16.122.31.1.1576.1607 <br /> شپشک آبله ­ای بلوط <em>Asterodiaspis quercicola</em>Bouché, 1851(Hem: Asterolecaniidae) به‌طور اختصاصی از درختان بلوط تغذیه می­کند و در حال حاضر در جنگل­های منطقه زاگرس شیوع دارد. زیست­شناسی این آفت در شرایط طبیعی طی سال­های 1395-1394 بر روی<em>Quercus</em><em>brantii</em> (Fagaceae) ، برای اولین بار در ایران (جنگل­های قلاجه، اسلام‌آبادغرب) بررسی شد. با نمونه­برداری ­از قسمت­های ­آلوده درختان بلوط و انتقال به آزمایشگاه مراحل زیستی آفت بر روی نمونه­ها و در زیر استریومیکروسکوپ به تفکیک، شمارش و ثبت شد. نتایج این پژوهش نشان داد که این شپشک از طریق بکرزایی تولید‌مثل می­کند و دارای یک نسل در سال و دو سن پورگی است. زمستان­گذرانی آن به صورت حشرات ماده بالغ جوان، روی سرشاخه­ های میزبان است. تخم­ها در اواخر اردیبهشت‌ تفریخ­ و پس از حدود ده روز پوره­های سن یک انتشار می­یابند. تخم‌گذاری در نیمه اول اردیبهشت، اوج تخم‌ریزی دهه اول تیر و در دهه اول مرداد به کمترین مقدار می­رسند. میانگین دوره تخم­ریزی 23 روز، طول دوره پورگی2 92، طول دوره تخم تا پورگی1 115روز و طول دوره زندگی ماده بالغ 53 روز است. این شپشک از اوایل مهر تا اواسط فروردین سال بعد، هفت تا هشت ماه به­صورت ماده­های جوان باقی می­ماند. حشرات ماده بارور اواسط فروردین ظاهر و حدود یک ماه بعد شروع به تخم­گذاری می­کنند. پوره­های سن یک و دو به ترتیب از اواخر اردیبهشت و اواخر خرداد ظاهر شده و تا اواخر شهریور دوره پورگی طول می‌کشد. همچنین زمان اوج پوره سن یک، پوره سن دو، افراد بالغ قبل و بعد از تخم­ریزی به‌ترتیب، اواسط تیر، اواخر مرداد، اوایل آبان­ماه و دهه دوم اردیبهشت است.