اثر آتش سوزی بر جمعیت نماتدها در لایه های سطحی خاک جنگل ابر، شهرستان شاهرود

Abstract

نماتدها از فراوان­ترین و مؤثرترین ارگانیسم­های خاکزی در اکوسیستم­های طبیعی ازجمله جنگل محسوب شده و به‌عنوان شاخص زیستی برای مطالعه اثر عوامل مختل­کننده محیط‌زیست بکار رفته­اند. در این تحقیق اثر آتش­سوزی بر جمعیت نماتدهای خاک‌زی موجود در لایه­های سطحی (اعماق 10، 20، 30 و 40 سانتی‎متر) خاک قسمت کوچکی از جنگل ابر شهرستان شاهرود مطالعه شد. برای مقایسه جمعیت نماتدها در نواحی سوخته و نسوخته، 100 نمونه خاک از اعماق مورد نظر در دو زمان (یک و 13 ماه پس از آتش­سوزی) از بلوک­های تعیین شده به طور تصادفی گرفته شد. پس از استخراج نماتدها به روش سانتریفیوژ یا شناورسازی در محلول شکر، شناسایی و شمارش گروه­های نماتدی بر اساس خصوصیات ریخت­شناسی محفظه دهان و مری با استفاده از استریومیکروسکوپ انجام گردید. نتایج نشان داد که جمعیت نماتدها در تمام گروه­ها در خاک سوخته در عمق‏های 10، 20 و 30 سانتی‎متر در مقایسه با خاک نسوخته، یک ماه پس از آتش­سوزی کاهش داشته است. بیشترین درصد کاهش جمعیت در خاک سوخته در زمان نمونه­بردای اول به‌ترتیب در عمق‌های 20، 10، 30 و 40 سانتی‎متر و بیشترین درصد افزایش جمعیت در خاک سوخته در زمان نمونه­برداری دوم به‌ترتیب در عمق­های 30، 40، 20 و 10 سانتی‎متر خاک بود (P≤0.05).