بررسی تأثیرخشکسالی درتغییرات پوشش گیاهی مرتعی و جنگلی استان چهار محال و بختیاری با استفاده از داده های سنجنده مودیس

Abstract

هدف از این مطالعه بررسی رابطه تغییرات پوشش گیاهی و نوسانات ویژگیهای اقلیمی مانند بارندگی و پدیده خشکسالی با استفاده از تصاویر ماهواره­‌ای مودیس در طول سال‌های 1379-1393 در استان چهارمحال و بختیاری می­باشد. به­منظور بررسی میزان تأثیر بارش و خشکسالی بر تغییرات پوشش گیاهی در32 ایستگاه سینوپتیک، اقلیم­شناسی و باران­سنجی داخل و اطراف استان، ،شاخص SPI در دوره­های زمانی کوتاه مدت (سه، شش و نه ماهه) و بلندمدت (12 و 24 ماهه) محاسبه شد. تمامی مقیاس­های زمانی منتهی به اوایل خرداد (ماه می) یعنی ماه حداکثر رویش پوشش گیاهی استان چهارمحال و بختیاری می­باشد. بدین­منظور، نقشه­‌های گستره خشکسالی و تصاویر شاخصNDVI در مقیاس‌­های مختلف زمانی (سالیانه، فصلی) با استفاده از روش ­میان­یابی کریجینگ تهیه و روش رگرسیون خطی برای پایش تغییرات پوشش گیاهی در اثر نوسانات بارندگی و خشکسالی استفاده شد. بررسی تغییرات شاخص گیاهی و SPIطی دوره مورد مطالعه حاکی از آن بود که نوع فرم رویشی و گونه گیاهی نقش مهمی در تأثیر­پذیری پوشش گیاهی از خشکسالی دارد. در بین تیپ­های گیاهی مطالعه شده، در مناطق مرتعی با پوشش علفزار یکساله- فورب بالاترین میزان همبستگی میان تغییرات شاخص پوشش گیاهی و SPI وجود داشت، این مطلب مؤید اثر بیشتر کاهش بارندگی بر زوال و از بین رفتن پوشش گیاهی مرتعی نسبت به پوشش جنگلی است. نتایج این مطالعه نشان می­دهد که داده­های NDVI مستخرج از سنجنده مودیس ابزار مؤثری در برآورد و پایش خشکسالی مؤثر بر پوشش گیاهی است. با مطالعه و شناخت پوشش گیاهی و استفاده از شاخص NDVI، برای بررسی تغییرات پوشش گیاهی می‌­توان تیپ­های حساس و آسیب­پذیر را در شرایط خشکسالی تشخیص داد.<br /> <br /> <strong> </strong>