گردوی ایرانی میزبان جدید دارواش Viscum albumدر استان زنجان

Abstract

استان زنجان دارای بیش از 10000 هکتار جنگل طبیعی و مخروبه و 6000 هکتار جنگل مصنوعی می باشد که به طور عمده در شهرستان طارم واقع شده‌اند. این جنگلها آثار و بقایای جنگلهای شمال است که به علت تاثیر عوامل مختلف طی ادوار گذشته در معرض تخریب و فرسایش قرار گرفته اند. نگهداری از این جنگلها در حال حاضر از نقطه نظر حفاظت آب و خاک و اکوسیستم حائز اهمیت شایانی است. در این منطقه برخی از گونه های جنگلی و باغی به طور طبیعی میزبانهای گیاهان نیمه انگل تیره شیرینک می‌باشند (تاراسی و موسوی، 1380). بیشتر شیرینکها در مناطق گرم گسترش دارند و در مناطق معتدل گونه دارواش <em>Viscum</em> <em>album</em> انتشار گسترده داشته و در اروپا روی درختان سیب، بید و تبریزی می‌روید. ولی در ایران به طور اتفاقی به درختان بلوط، ممرز ، افرا و همچنین راش و توسکا حمله می‌کند (قهرمان، 1373). گونه <em>Arceuthobium</em> <em>oxycedri</em> روی گونه ای سرو کوهی به نام<em>Juniperus sabina </em><em> </em>می‌روید (قهرمان، 1373، الازمنی و محمدی،1380). در منابع دیگر میزبان این گونه را انواع <em>Juniperus</em> spp.ذکر کرده‌اند (Chals,1998; Ciesla,1993; Ciesla, 1997; Rechinger, 1976;). وجود نمونه‌هایی از این گونه در استان زنجان (<em>Arceuthobium oxycedri</em>) با نام فارسی دارواشک توسط نگارنده گزارش گردید (تاراسی و موسوی، 1380). <br />برای شناسایی انواع گیاهان نیمه انگلی، میزبانها و پراکنش آنها در جنگلهای استان زنجان نمونه‌ها جمع‌آوری و در هرباریوم مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان مورد بررسی قرار گرفتند. برای شناسایی و بررسی پراکنش گونه‌ها و میزبانهای آنها از منابع مختلف در دسترس (تاراسی و موسوی، 1380؛ قهرمان، 1373؛ مبین، 1358؛ موسوی، 1376؛ موسوی، 1379؛ Chals,1998; Ciesla,1993; Ciesla, 1997; Rechinger, 1976; Komarov, 1970) استفاده شده است. برای تکمیل مطالعات به بررسیهای میدانی و تهیه نمونه و عکس از عرصه‌های منابع طبیعی استان در سالهای 1379 و 80 اقدام گردیده و آخرین اطلاعات تکمیلی در تابستان سال 1382 جمع‌آوری شد<strong>.</strong> <br />