بررسی و پیش‌بینی زوال درختان بلوط با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: جنگل‌های بیوره ملکشاهی- ایلام)

Abstract

تنش‌های ناشی از خشکسالی‌های اخیر و نفوذ ریزگردها سبب ضعف فیزیولوژیک درختان بلوط شده است به‎طوری‎که حملات حشرات و عوامل بیماری‌زا منجر به خشکیدگی درختان بلوط در جنگل‌های زاگرس شده است. برای ارزیابی تأثیر عوامل فیزیوگرافی شکل زمین، تراکم پوشش جنگلی و خاک منطقه بر میزان و پراکنش خشکیدگی درختان بلوط در جنگل‌های بیوره شهرستان ملکشاهی در استان ایلام از مدل رگرسیون لجستیک استفاده شد. بدین‎منظور در قطعه‌ نمونه‌ای به مساحت 540 هکتار با استفاده از سیستم موقعیت‌یاب جهانی اقدام به برداشت موقعیت درختان خشکیده شد. سپس با استفاده از این نقاط و مدل رقومی ارتفاع منطقه مورد مطالعه نقشه‌های درختان خشکیده بلوط، ارتفاع از سطح دریا، جهت شیب و درصد شیب، تراکم پوشش جنگلی و خاک منطقه تهیه شد. برای درک ارتباط هر یک از عوامل با خشکیدگی درختان بلوط از مدل رگرسیون لجستیک استفاده شد، به‌طوری‌ که نقشه‌های عوامل ذکر شده به‎عنوان متغیر مستقل و نقشه موقعیت درختان خشکیده بلوط به‌ عنوان متغیر وابسته وارد مدل رگرسیونی شدند. نتایج حاصل از مدل نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا و در جهت‌های جنوبی و غربی و افزایش تراکم پوشش جنگلی و در مناطق با عمق کم خاک و افزایش درصد شیب منطقه میزان و پراکنش درختان خشکیده بلوط افزایش می‌یابد. در نهایت بر اساس تأثیر هر یک از متغیرهای مستقل و نقشه کنونی موقعیت درختان خشکیده، نقشه احتمال خشکیدگی درختان بلوط در آینده تهیه شد.