بررسی اثر عصاره چند گیاه دارویی بر مهار قارچ Alternaria solani عامل بیماری لکه‌موجی گوجه‌فرنگی

Abstract

شناسه دیجیتال (DOR):<br />98.1000/1735-0905.1398.35.588.96.4.1576.1610<br /><br /> بیماری لکه‌موجی ناشی از قارچ <em>Alternaia solani</em> یکی از مهمترین بیماری‌های گوجه‌فرنگی در ایران و سایر نقاط جهان می‌باشد. به‌منظور بررسی فعالیت ضد قارچی چند گیاه دارویی برای کنترل قارچ <em>Alternaria solani</em> در شرایط درون شیشه و گلخانه آزمایش‌هایی مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. در آزمایش اول اثر غلظت‌های 200، 400 و ppm600 عصاره آبی و الکلی آویشن زوفایی (<em>Thymbra spicata</em> L.)، آویشن کرک‌آلود (<em>Thymus eriocalyx</em> (Ronniger) Jalas)، مرزه خوزستانی (<em>Satureja khuzistanica</em> Jamzad) و لعل کوهستان (O<em>liveria decumbens</em> Vent.) همراه با شاهد (آب مقطر) در شرایط درون شیشه مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حکایت از مهار کامل رشد پرگنه قارچ در کلیه تیمارها داشت. در آزمایش دوم 72 ساعت پس از آلوده‌سازی بوته‌های گوجه‌فرنگی با عامل بیماری لکه‌موجی در داخل گلخانه، محلول‌پاشی با غلظت‌های 200، 400 و ppm600 عصاره‌های مذکور اعمال و 14 روز بعد مورد ارزیابی قرار گرفتند. در آزمایش سوم نیز اثر حفاظتی تیمارهای فوق مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های دوم و سوم نشان داد که با افزایش غلظت عصاره، اثر مهارکنندگی و حفاظتی تیمارها نیز افزایش یافت. همچنین، اگرچه همه تیمارها باعث کاهش درصد شدت بیماری نسبت به شاهد (آب مقطر) شدند، ولی غلظت ppm600 عصاره آویشن زوفایی، ppm600 آویشن کرک‌آلود و ppm400 آویشن زوفایی به‌ترتیب بیشترین اثر مهارکنندگی و حفاظتی بر رشد قارچ مورد مطالعه داشتند. بنابراین، استفاده از تیمارهای فوق به‌عنوان برنامه‌ای کاربردی برای کنترل بیولوژیک قارچ <em>Alternaria solani</em> عامل بیماری لکه‌موجی گوجه‌فرنگی توصیه می‌گردد.