بررسی برخی ویژگیهای اکولوژیکی گونه دارویی Zataria multiflora Boiss در استان هرمزگان

Abstract

آویشن شیرازی از زمانهای قدیم به صورت سنتی در درمان ناراحتیهایی چون اسهال شدید، سرماخوردگی، نفخ، سردرد، زخم، تب، حساسیتهای پوستی، چربی و قند خون مصرف می‌شود. به منظور شناخت برخی ویژگیهای اکولوژیکی گونه دارویی آویشن شیرازی (<em>Zataria multiflora</em>) جهت معرفی به منظور کشت انبوه آن در اراضی زراعی و استفاده در صنایع دارویی و همچنین جلوگیری از تخریب رویشگاههای طبیعی گونه، این بررسی از سال 1379 به مدت دو سال در استان هرمزگان انجام شد. مشخصات اقلیمی، زمین‌شناختی، ژئو مورفولوژیکی، تیپ‌های اراضی، گیاهان همراه، تیپ رویشگاه و نقشه پراکنش برای تمام مناطق پراکنش و اندازه گیری مؤلفه‌های مؤلفه‌های رویشی، تجزیه فیزیکی و شیمیایی خاک و مطالعه فنولوژی در سه منطقه احمدی، بادافشان و تنگ زاغ انجام گرفت. این گونه از شمالی ترین نقطه استان تا نزدیکترین منطقه به خلیج فارس (آبگرم گنو) و از غربی ترین نقطه در کوه چاه شنبه گاوبندی تا منطقه بشاگرد (کوه شنگ خمینی شهر) در شرق استان، از ارتفاع 250 تا 1850 متر پراکنش دارد. اقلیم محل پراکنش گونه گرم و نیمه خشک و گرم و نیمه خشک بیابانی است. 57.6 درصد از رویشگاههای گونه دارای رخساره کوهستان و 54.6 درصد آنها دارای سازندهای آهکی هستند. خاک دارای بافت لومی شنی با 8.4-7.9= pH و 1.05-0.58=EC میلی موس بر سانتیمترمی باشد. در رویشگاههای مختلف این گونه بیش از 150 گونه گیاهی شناسایی شد که گونه های ناگرد، بادام تلخ، کسور، بنه، ‌کلپوره، تنگرس و گون در تمام رویشگاهها مشترک بودند.