شناسایی ترکیب‌های شیمیایی اسانس Salvia reuterana Boiss. و Salvia palaestina Benth. و مقایسه میزان فلاونوئید و رزمارینیک اسید در آنها

Abstract

گیاه دارویی مریم‌گلی اصفهانی با نام علمی <em>Salvia reuterana</em> Boiss.، متعلق به تیره نعناعیان و دارای مواد مؤثره‌ای همچون اسانس، فلاونوئید، رزمارینیک اسید و … می‌باشد که باعث شده تا این گیاه خواص دارویی مهمی ازجمله ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی را دارا باشد. این پژوهش به‌منظور بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس، ترکیب‌های فلاونوئیدی و رزمارینیک اسید در گونه‌های <em>Salvia reuterana </em>Boiss. و <em>Salvia palaestina</em> Benth. جمع‌آوری شده از چهار منطقه از ایران می‌باشد. توسط دستگاه GC/MS، 43 ترکیب شیمیایی از اسانس گونه اولی و 24 ترکیب از اسانس گونه دومی شناسایی گردید که از غالب‌ترین ترکیب‌های شیمیایی در گونه <em>S. reuterana</em> می‌توان بتا-المن، آلفا-گورجونن، جرماکرن-D، n- هگزیل‌استات و اسپاتولنول را نام برد و ترکیب‌های غالب در گونه <em>S. palaestina</em> شامل کاریوفیلن، دی‌هیدرو کاروئول، جرماکرن-D، لینالول و اسپاتولنول بودند. عصاره دی‌اتیل اتری برگ به‌منظور تعیین فلاونوئید کل و رزمارینیک اسید و شناسایی ترکیب‌های فلاون، به دستگاه LC-DAD-ESI-MS تزریق گردید. نتایج نشان داد که میزان فلاونوئید کل در گونه <em>S. palaestina</em> 35/3828 میکروگرم بر گرم و در گونه <em>S. reuterana</em> بین 76/3252 تا 92/5132 متغیر است. میزان رزمارینیک‌اسید نیز در گونه <em>S. reuterana</em> 122-46/98 میکروگرم بر گرم و در گونه <em>S. palaestina</em>72/19 میکروگرم بر گرم است. همچنین چندین ترکیب فلاونی نیز شناسایی گردید. نتایج نشان داد کهمیزان فلاونوئید در دو گونه تقریباً برابر اما میزان فلاونوئید گونه <em>S. reuterana</em> در منطقه شهمیرزاد افزایش معنی‌داری نسبت به بقیه مناطق نشان داد. میزان رزمارینیک اسید در تمامی جمعیت‌های گونه <em>S. reuteranae</em> بیشتر از <em>S. palaestina</em> بود.