اثر حشره‌کشی اسانس پسته وحشی (Pistacia atlantica Desf. var. kurdica)، بر روی حشرات کامل سوسک توتون (Lasioderma serricorne F. (COL.: Anobiidae))

Abstract

در راستای تهیه مواد حشره‌کش جدید، که سازگار با محیط‌ زیست بوده و به آسانی قابل فرمولاسیون و کاربرد باشند، اسانس پسته وحشی (بنه، سقز یا چاتلانقوش) با نام علمی <em>Pistacia atlantica</em> Desf. var. <em>kurdica</em> (Anacardiaceae)، روی حشرات بالغ سوسک توتون (<em>Lasioderma serricorne</em> F. (Anobiidae))، در شرایط آزمایشگاهی استفاده شد. بررسی و آنالیز اسانس پسته وحشی به‌وسیله کروماتوگراف گازی (GC/MS)، نشان داد که این اسانس شامل 13 نوع ماده شیمیایی مختلف است که مهمترین آنها عبارتند از: آلفا-پینن (75/77%)، کامفن (6/6%) و بتا-پینن (45/3%). این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار (5 غلطت مختلف از اسانس به همراه شاهد) انجام شد. اسانس با استفاده از روش تقطیر با آب و توسط دستگاه کلونجر تهیه گردید. آزمایش در شرایط دمایی 2±30 درجه سیلسیوس و رطوبت نسبی 5±60% و در تاریکی انجام شد. تیمارها شامل 5 غلظت مختلف از اسانس به همراه شاهد، که هر غلظت در 3 تکرار و هر تکرار شامل 20 حشره بالغ 1 تا 7 روزه بود، انجام شد. مقدار LC₅₀ بدست آمده 67/216 میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اسانس پسته وحشی (<em>Pistacia atlantica</em> var. <em>kurdica</em>)، کشندگی معنی‌داری بر روی حشرات بالغ آفت مورد مطالعه داشت.