تأثیر محلول‌پاشی با متانول و تاریخ‌کاشت بر عملکرد میوه، روغن و ترکیب اسیدهای چرب گیاه دارویی کدو پوست کاغذی (Cucurbita pepo convar. pepo var. styriaca)

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد متانول و تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و میوه، درصد عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب گیاه دارویی کدو پوست کاغذی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 93-1392 اجرا شد. سه تاریخ کاشت شامل اول اردیبهشت، اول خرداد و اول تیر به‌عنوان عامل اصلی و کاربرد متانول با غلظت 30% حجمی در چهار زمان محلول‌پاشی شامل شاهد (عدم مصرف)، قبل از مرحله زایشی، بعد از مرحله زایشی و مرحله دانه‌بندی به‌عنوان عامل فرعی مطالعه گردید. نتایج پژوهش نشان داد اثر متقابل تاریخ کاشت و کاربرد متانول بر صفات عملکرد دانه در میوه، وزن خشک دانه، عملکرد میوه، وزن هزاردانه، درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. بیشترین عملکرد دانه، وزن خشک دانه، عملکرد میوه و درصد روغن در محلول‌پاشی متانول قبل از مرحله زایشی در تاریخ کشت اول تیرماه حاصل شد. بیشترین وزن هزاردانه (1155.6 گرم) متعلق به تیمار محلول‌پاشی متانول بعد از مرحله زایشی در تیرماه بود. تیمارهای محلول‌پاشی در مرحله دانه‌بندی در تاریخ کشت سوم و نیز عدم مصرف متانول در تاریخ کشت دوم بیشترین میزان اسید اولئیک را نشان دادند. بیشترین میزان اسیدهای چرب لینولئیک (43.36%)، لینولنیک (1.86%) و پالمتیک (21.20%) به‌ترتیب در تاریخ‌های کشت خرداد، تیر و اردیبهشت و تحت محلول‌پاشی متانول بعد از مرحله زایشی بدست آمد. تیمار شاهد نیز در تاریخ کشت اول بیشترین میزان اسید استئاریک (11.50%) را نشان داد. به‌طور کلی کاشت کدو پوست کاغذی در تیرماه همراه با محلول‌پاشی متانول قبل از مرحله زایشی به‌منظور افزایش عملکرد و محلول پاشی بعد از مرحله زایشی با هدف بهبود کیفی برخی ترکیب‌های روغن آن توصیه می‌گردد.