عوامل مؤثر در انتخاب سیستم گاززدایی در معدن زغال‌سنگ طبس

Abstract

<strong>زهکشی متان که گاززدایی از لایه زغال‌سنگ نیز نامیده می‌شود به عمل انتقال و بیرون کشیدن گاز موجود در لایه‌های زغال‌سنگ و لایه‌های دربرگیرنده از طریق چاه، گمانه و خطوط لوله اطلاق می‌شود. گاززدایی از لایه‌های زغال‌سنگ پیش از استخراج و در حین عملیات استخراج انجام می‌پذیرد. این عملیات با حفر گمانه‌های قایم از سطح زمین به داخل لایه، گمانه‌های قایم به داخل منطقه تخریب، گمانه‌های افقی، گمانه‌های جهت‌دار و نیز گمانه‌های تقاطعی به داخل طبقات دربرگیرنده قابل انجام است. عواملی زیادی بر انتخاب نوع سیستم‌های گاززدایی، اثر گذار هستند که به دو دسته عوامل عملیاتی و خصوصیات لایه زغال‌سنگ تقسیم می‌شوند. این عوامل باعث می‌شوند در یک معدن یک روش یا ترکیبی از روش‌های گاززدایی استفاده شود. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر پارامترهای عملیاتی و خصوصیات زغال‌سنگ بر سیستم گاززدایی در معدن زغال‌سنگ طبس است. برای این منظور تغییرات ضخامت لایه زغال‌سنگ، ارتفاع برش، عمق روباره، میزان استخراج زغال‌سنگ و مقدار متان استحصال شده با تهویه به بیرون معدن بر انتخاب سیستم گاززدایی بررسی شده است. بررسی‌های انجام شده با استفاده از نرم‌افزار کنترل و پیش بینی متان (</strong><strong>MCP</strong><strong>) نشان داده است که پارامتر ضخامت لایه و نیز میزان متان تهویه شده دوپارامتر مهمی هستند که بر تغییر نوع روش گاززدایی اثر دارند. علاوه بر این نتایج، بررسی‌های انجام شده نشان داده است که سیستم گاززدایی ترکیبی (</strong><strong>HG</strong><strong> یا </strong><strong>VHG</strong><strong>) از گمانه‌های قایم منطقه تخریب (</strong><strong>G</strong><strong>)،گمانه‌های افقی (</strong><strong>H</strong><strong>) و گمانه‌های عمودی </strong><strong>(</strong><strong>v</strong><strong>)</strong><strong> به بررسی تغییرات پارامتر مقدار متان تهویه شده حساسیت زیادی دارد و با تغییر این پارامتر احتمال انتخاب سیستم گاززدایی</strong><strong>HG</strong><strong> کاهش و </strong><strong>VHG</strong><strong> افزایش می‌یابد.</strong>