بررسی مقایسه‌ای درمان شقاق پستان با کرم خرفه و لانولین بر میزان خودکارآمدی شیردهی: کارآزمایی بالینی تصادفی شده

Abstract

مقدمه: خودکارآمدی، عامل انگیزشی مهمی برای موفقیت در شیردهی است؛ به‌طوری‌که افزایش خودکارآمدی در دوره پس از زایمان باعث تداوم شیردهی در مدت توصیه شده می­گردد. انجام مداخلات ارتقاء دهنده خودکارآمدی شیردهی بر اساس منابع خودکارآمدی، عملی منطقی به نظر می­رسد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین و مقایسه درمان شقاق پستان با کرم خرفه و لانولین بر میزان خودکارآمدی شیردهی انجام شد.<br /> روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور در سال 1395‌ بر روی 86 زن شیرده مبتلا به شقاق نوک پستان در مشهد انجام شد. افراد به‌صورت تصادفی در دو گروه درمانی 43 نفری کرم خرفه و لانولین قرار گرفتند. روش صحیح شیردهی و طریقه استعمال دارو به افراد هر دو گروه آموزش داده شد و از آنها خواسته شد درمان را 3 بار در روز و به مدت یک هفته ادامه دهند. نمره شقاق نوک پستان قبل از شروع مداخله و روزهای سوم و هشتم بعد از مداخله با استفاده از مقیاس استور توسط پژوهشگر اندازه‌گیری و ثبت شد. ابزار خودکارآمدی شیردهی قبل از مداخله و یک روز پس از اتمام درمان (روز هشتم) از طریق مصاحبه با واحدهای پژوهش تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 22) و آزمون­های تی‌تست، تحلیل واریانس با مقادیر تکراری، من‌ویتنی و کای دو انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد.<br /> یافته‌ها: بر اساس نتایج آزمون من‌ویتنی، دو گروه قبل از مداخله از نظر میانگین نمره شقاق همگن بودند، ولی بین دو گروه در روز سوم و هشتم از نظر آمار‌ی اختلاف معناداری وجود داشت (001/0>p)؛ به‌طوری‌که بهبودی در گروه کرم خرفه سریع‌تر از گروه لانولین بود. امتیاز خودکارآمدی در هر دو گروه افزایش یافته بود و در هر یک از گروه­ها این افزایش معنادار بود (001/0>p)، اما در مقایسه دو گروه این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود (434/0=p).<br /> نتیجه‌گیری:کرم خرفه در مقایسه با لانولین سبب تسریع در روند بهبود شقاق پستان و به دنبال آن افزایش نمره خودکارآمدی شیردهی می‌گردد، هرچند این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود.