زمین‌شیمی و سنگ‌زاییِ سنگ‌های آتشفشانی شوشونیتی و آداکیتی ائوسن منطقه سوناجیل ‏‏(جنوب‌خاوری هریس، آذربایجان شرقی)‏

Abstract

این منطقه در شهرستان هریسِ استان آذربایجان شرقی و در پهنة ساختاری البرز - آذربایجان جای دارد. سنگ‏‌های آتشفشانی ائوسن منطقه تنوع سنگ‏‌شناسی الیوین‌بازالت، هورنبلند‌بازالت، آندزیت‌بازالتی، آندزیت و تراکی‏‌آندزیت دارند. بیشتر سنگ‏‌های بررسی‏‌شده سرشت شوشونیتی دارند؛‌ مگر هورنبلندبازالت‏‌ها که سرشت کالک‏‌آلکالن و آندزیت‏‌ها که سرشت آداکیتی نشان می‏‌دهند. برپایة نمودارهای عنکبوتی بهنجارشده به ترکیب گوشتة اولیه و عنصرهای خاکی نادر بهنجارشده به ترکیب کندریت، نمونه‏‌های بررسی‏‌شده از LILE و LREE غنی‏‌شدگی و از عنصرهای Nb، Ta و Ti (HFSE) تهی‏‌شدگی دارند. برپایة داده‏‌های زمین‏‌شیمیایی، سنگ‏‌های بازالتی بررسی‏‌شده از گوشتة لیتوسفری ناهمگن متاسوماتیزه‌شده با عوامل فرورانشی و درصدهای ذوب‏‌بخشی گوناگون پدید آمده‏‌اند. سنگ‏‌های آداکیتی نیز از ذوب پوستة زیرین ضخیم و دگرگون‌شده اکلوژیتی پدید آمده‏‌اند.