مطالعه روابط پاراژنزی مجموعه کانی‌های ولاستونیت-پیروکسن-گارنت در اسکارن وژه (شمال‌خاوری اصفهان)

Abstract

اسکارن وژه در 70 کیلومتری شمال‌خاوری اصفهان جای گرفته است. با جایگیری توده نفوذی وژه، با ترکیب گرانودیوریتی تا تونالیتی (الیگومیوسن)، در سنگ‌های کربناته رسی کرتاسه پیشین در این منطقه، اسکارن‏زایی در این سنگ‏ها روی داده است. برپایه بررسی‌های صحرایی و کانی‌شناسی، اسکارن در این منطقه از نوع کلسیک با مقادیر کم منیزیم است. ولاستونیت، پیروکسن، گارنت، اپیدوت، کوارتز و کلسیت از کانی‌های پدیدآمده در این اسکارن هستند. این کانی‌ها در دو مرحله پیش‌رونده و پس رونده پدید آمده‌اند: در مرحله نخست، دگرگونی پیش‌رونده ولاستونیت و پیروکسن (دیوپسید- هدنبرژیت) و در مرحله دوم، دگرگونی پیش‌رونده در پی دگرسانی پیروکسن و ولاستونیت، گارنت (گروسولار- آندرادیت) روی داده است. در هنگام مرحله پس‌رونده، با افزایش فوگاسیته اکسیژن، کانی گارنت به‌طور بخشی ناپایدار شده و اپیدوت و کلسیت‌های ثانویه و کوارتز پدید آمده‏اند. با توجه به مجموعۀ کانیایی پدیدآمده، می‏توان گفت که در مرحله پیش‌رونده که دمای سیال‌های ماگمایی 500 تا 700 درجه سانتیگراد بوده، کالک‌سیلیکات‌های بی‌آب پدید آمده‏اند. مرحله پس‌رونده در دمای کمتر از 470 درجه سانتیگراد آغاز شده است.