مطالعه کانه‌زایی با استفاده از شواهد دگرسانی گرمابی و مطالعات میانبارهای سیال در کانسنگ‌های آهن قطروییه، شمال‌شرق نیریز، زون سنندج- سیرجان

Abstract

مطالعات صحرایی، کانی‌شناسی و زمین‌شیمیایی در منطقه قطروییه، نشان‌دهندة دو مرحله جداگانه دگرسانی گرمابی همراه کانه‌زایی آهن با برتری کانی مگنتیت است. حضور بافت‌های جانشینی گسترده در سنگ‌های واکنش‌پذیر کربناته دگرگون‌شده به‌عنوان میزبان کانسنگ‌ها، مرز تدریجى بین کانسنگ آهن و سنگ میزبان، شواهد دگرسانی Na-Ca و توالی پاراژنزی پاراگونیت + سیدریت + تیتانیت + تورمالین ± ترمولیت ± پیریت ± کالکوپیریت همراه با مگنتیت، نشان می‌دهند که بخشی از فرآیند کانه‌زایی عمقی به‌صورت دیرزاد و در امتداد مرز لایه‌بندی، همزمان با دگرسانی و بر اثر عملکرد سیال گرمابی اسیدی با شوری بالا صورت گرفته است. بخش دوم کانه‌زایی آهن با دگرسانی سریسیتی-پروپلیتی مشخص و با بافت و ساخت رگه‌ای-رگچه‌ای، جانشینی هماتیت به‌جای مگنتیت و توالی پاراژنزی سریسیت + کوارتز + اپیدوت + کلریت ± مگنتیت همراه بوده است. مطالعه عناصر گروه REE سنگ میزبان نشان‌دهندة حمل آنها همراه با عناصر گروه LILE طی دگرسانی و برعکس، غنی‌شدگی عناصر گروه HFSE است. مطالعه میانبارهای سیال در کوارتزهای کانسنگ مگنتیت نشان می‌دهند که این دسته از کانسنگ‌ها از سیالات گرمابی سرشار از NaCl-MgCl₂-CaCl₂-H₂O-CO₂ با درجه حرارت بین 180 تا 435 درجه سانتی‌گراد و با شوری 5/3 تا 15درصد وزنی معادل NaCl در فشارهای کمتر از 280 بار تشکیل شده‌اند.