مکانیسم تأثیرگذاری رسانه ها بر فرآیند دستورکارسازی در جریان خط مشی گذاری عمومی

Abstract

در این مقاله با مفروض­گرفتنِ اهمیت و جایگاه میانی رسانه­ها در جوامع امروزی (میان دولت و مردم)، نقش رسانه­های ایران (جراید پرتیراژ) را در مورد طرح هدفمندی یارانه­ها و چگونگی بازنمایی و تأثیر آن هم بر افکار عمومی و هم بر خط­مشی­گذاری عمومی بررسی کرده­ایم. از این رهگذر نشان داده ایم که چگونه رسانه‌های جمعی به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار بر افکار عمومی، موضوعاتی را در سطح جامعه اشاعه می‌دهند، و چگونه برخی از این موضوعات در اولویت خط‌مشی‌گذاری دولتی قرار میگیرند.در این راستا، سه مکانیسمِ برجسته­سازی، چارچوب­سازی و زمینه­چینی، به منزله مدل­هایی که رسانه­های جمعی حین پوشش­های خبری خود از آنها استفاده می­کنند، همچون چارچوبی نظری برای تبیین این موضوع به کار گرفته­ایم. حاصل آنکه، جراید مورد بررسی ما، هر یک به شیوه­ای متناسب با اصول سازمانی و قواعد رسانه­ای خاص خود، هدفمندی یارانه­ها را در اولویت خود قرار داده و هریک به­طریقی از سه مکانیسم بالا بهره برده­اند. هر یک از این شیوه­ها، از یکسو بیانگر چگونگی نگرش و بازتاب موضوع یارانه­ها نزد افکار عمومی (و بالعکس) بوده و از دیگر سو، روشنگرِ تعامل میان رسانه و خط‌مشی‌گذاری است