پاسخ سیستم دفاع آنتی‌اکسیدان گیاه گوجه‌فرنگی به تنش کم آبی و برهم‌کنش آن با آسکوربیک اسید

Abstract

در تنش‌های محیطی از جمله تنش کم آبی، اکسیدان‌هایی نظیر گونه‌های فعال اکسیژن تولید می‌شوند که به ساختار غشایی در گیاهان آسیب می‌رسانند. در بین آنتی‌اکسیدان‌ها، آسکوربیک اسید دارای نقش حیاتی در سلول‌های زنده است و سبب از بین رفتن گونه‌های اکسیژن فعال می‌گردد. در پژوهش حاضر، گیاهان گوجه‌فرنگی تحت تیمار با آسکوربیک اسید در غلظت‌های 0 و 10 میلی‌مولار و تنش کم آبی در سه سطح آبیاری در حد ظرفیت زراعی (شاهد)، آبیاری تا 60 درصد ظرفیت زراعی و آبیاری تا 30 درصد ظرفیت زراعی قرار گرفتند. سپس، تغییرات در شاخص‌های رشد، مقدار مالون‌دی‌آلدئید و سایر آلدئیدها، مقدار آسکوربیک اسید و گلوتاتیون و فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و گایاکول پراکسیداز بررسی شد. هر دو سطح تنش کم آبی موجب افزایش پراکسیداسیون لیپید، کاهش مقدار آسکوربیک اسید و گلوتاتیون و افزایش فعالیت آنزیم‌های سوپر‌اکسید دیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و گایاکول پراکسیداز و کاهش شاخص‌های رشد شد. تیمار آسکوربیک‌اسید در گیاهان تحت تنش موجب کاهش پراکسیداسیون لیپید، افزایش مقدار آسکوربیک اسید و گلوتاتیون و کاهش فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و گایاکول پراکسیداز شد و در نتیجه سبب بهبود شاخص‌های رشد گردید.