OsABI5 و OsVP1، دو عامل رونویسی دخیل در پاسخ به تنش‌های غیر زیستی در برنج

Abstract

برنج که غذای اصلی بیش از نیمی از مردم جهان است، اغلب به عنوان یکی از حساس‌ترین گیاهان زراعی نسبت به تنش‌های شوری، خشکی و سرما به ویژه در مرحله پس از جوانه‌زنی محسوب می‌شود. گیاهان پس از جوانه‌زنی به بررسی وضعیت محیط می‌پردازند تا از رشد در شرایط نامناسب پرهیز کرده، شانس بقای دانه‌رُست‌ها را افزایش دهند. در آرابیدوپسیس این کار با میانجی‌گری آبسزیک اسید صورت گرفته، نیازمند عوامل رونویسی ABI5 و ABI3 است. موضوع این پژوهش، بررسی وجود سازوکاری مشابه برای توقف رشد القا شده با تنش‌های غیر زیستی در دانه‌رُست‌های برنج از طریق مطالعه بیان دو ژن ‌OsABI5 و OsVP1 (ارتولوگ عوامل رونویسی ABI3 و ABI5) در دو رقم برنج به نام‌های FL478 و IR29 (به ترتیب متحمل و حساس به شوری) است. به منظور اعمال تنش‌های شوری،‌ خشکی و سرما، دانه‌رُست‌های دو روزه به ترتیب به محیط MS حاوی غلظت‌های ایزواسمزی NaCl (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌مولار)، مانیتول (صفر، 100، 180 و 275 میلی‌مولار) در دمای 25 درجه سانتیگراد و محیط MS در دمای 4 و 15 درجه سانتیگراد برای مدت 2 و 10 روز انتقال یافتند. در هر دو رقم، تنش‌ها باعث کاهش رشد طولی گیاه و افزایش بیان ژن‌های OsABI5 و OsVP1 شدند. بنابراین، بر اساس نتایج به دست آمده این احتمال وجود دارد که دو عامل رونویسی OsABI5 و OsVP1 به طور مستقیم یا غیر مستقیم تنظیم‌کننده بیان و در نتیجه فعالیت سایر ژن‌های دخیل در توقف رشد القا شده توسط تنش‌های غیر زیستی در برنج باشند.