بررسی اثر هیدرو و اسموپرایمینگ دو رقم تجاری نخود بر جوانه‌زنی، فاکتورهای رشد و تعداد گرهک‌های ریشه در شرایط تنش شوری

Abstract

نخود ایرانی یکی از گیاهان زراعی مهم مناطق خشک و نیمه خشک دنیاست که بسیار به شوری حساس است. اخیراً گزارش شده است که پرایمینگ دانه‌ها، روشی برای بهبود استقرار دانه‌ها و افزایش تولید محصول در شرایط تنش‌زاست. در این پژوهش درصد و سرعت جوانه‌زنی دانه‌های اسمو و هیدرو پرایم و همچنین برخی از پارامترهای رشد دانه‌رُست‌های تیمار شده و تعداد گرهک‌های ریشه آنها در شرایط شوری (0، 25، 50 و 75 میلی‌مولار) بررسی شده است. نتایج نشان داد که در مقایسه با گیاهان شاهد، شوری موجب کاهش درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول و وزن تر و خشک ریشه و ساقه گیاهان می‌شود. همچنین، یک کاهش وابسته به میزان نمک در تعداد گرهک‌های ریشه مشاهده شد. داده‌ها در مورد اثر پرایمینگ با آب (هیدروپرایمینگ) و مانیتول (4%) (اسموپرایمینگ) نشان داد که گیاهان اسموپرایم شده تعداد گرهک‌های بیشتری در مقایسه با گیاهان هیدروپرایم شده و شاهد داشتند. در شرایط شور گیاهچه‌های حاصل از دانه‌های اسموپرایم و هیدروپرایم شده وضعیت جوانه‌زنی، وزن تر و خشک ریشه و ساقه بهتری را در مقایسه با دانه‌های پرایم نشده (شاهد) نشان دادند.