مطالعه وضعیت باروری جنسی وتعیین فراوانی آلل‌های تیپ آمیزشی در جمعیت‌های آمیزشی A و D از گونه مرکب Gibberella fujikuroi بدست آمده از برنج و ذرت به کمک PCR

Abstract

به منظور بررسی وضعیت باروری جنسی و تیپ آمیزشی گونه‌های Gibberella moniliformis و G. intermedia، عوامل پوسیدگی طوقه یا باکانه برنج و پوسیدگی خوشه و ساقه ذرت از گونه مرکب G. fujikuroi به کمک واکنش زنجیره‌ای پلیمراز، از 128 جدایه تک اسپور بدست آمده از مزارع برنج استان‌های گیلان و مازندران و مزارع ذرت استان‌های مختلف ایران شامل 16 جدایه G. moniliformis از برنج و 54 جدایه از ذرت، 28 جدایه G. intermedia از برنج و 30 جدایه از ذرت استفاده شد. از بین این جدایه‌ها 30 جدایه G. intermedia از ذرت، 12 جدایه از برنج و پنج جدایه G. moniliformis از برنج در مطالعه وضعیت باروری جنسی به کمک جدایه‌های آزمایشگر استاندارد روی محیط غذایی هویج آگار استفاده گردید. جهت تعیین تیپ آمیزشی و وضعیت باروری جدایه‌ها از روش multiplex PCR و دو جفت آغازگر اختصاصی به نام‌های GFmat1a،GFmat1b و Gfmat2c، Gfmat2d استفاده شد و وجود و فراوانی هریک از ایدیومورف‌های تیپ آمیزشی در تمام جدایه‌ها ردیابی و تعیین گردید. از مجموع 68 جدایه G. moniliformis از برنج و ذرت، 47 جدایه (69 درصد) متعلق به MAT-1 و 21 جدایه (31 درصد) متعلق به MAT-2 بودند. از مجموع 53 جدایه G. intermedia از برنج و ذرت، 33 جدایه (62 درصد) متعلق به تیپ آمیزشی MAT-1 و 20 جدایه (38 درصد) متعلق به تیپ آمیزشی MAT-2 بودند. از 42 جدایه G. intermedia حاصل از برنج و ذرت که در تلاقی با جدایه های استاندارد استفاده گردیدند، 26 جدایه (62 درصد) دارای تیپ آمیزشی MAT-1 و 16 جدایه (38 درصد) دارای تیپ آمیزشی MAT-2 بودند. نتایج حاصل از تلاقی جدایه‌های مورد مطالعه با جدایه‌های استاندارد با نتایج حاصل از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز مشابه بود. همچنین جدایه‌های مزرعه‌ای دارای تیپ آمیزشی مخالف (سازگار) با یکدیگر تلاقی داده شدند و پریتسیومی مشاهده نشد که نشان‌دهنده نربارور بودن جدایه‌ها می‌باشد. برای بروز نوترکیبی جنسی و تنوع ژنتیکی درون یک جمعیت وجود هر دو آلل از تیپ‌های آمیزشی مختلف با فراوانی مناسب و اینکه حداقل یکی از دو والد ماده بارور یا هرمافرودیت باشد، ضروری می باشد. در این تحقیق، هر دو تیپ آمیزشی در جمعیت هر دو گونه قارچ شناسایی شدند که البته فراوانی تیپ آمیزشی MAT-1 نسبتا بیشتر بود ولی با توجه به کم بودن افراد ماده بارور در جمعیت، بروز تنوع ژنتیکی در جمعیت قارچ‌های G. moniliformis و G. intermedia بدست آمده از برنج و ذرت می‌تواند از طریق مکانیسم‌های دیگر تغییرپذیری باشد.